Zomer discussietopic 2025

[Armand]

Inderdaad nog even wat regen erbij afgelopen dagen. EC had deze zone goed in de smiezen, maar er werd weinig over vermeld verder in de verwachtingen. Nu wordt het droger met vanmiddag afwisselend bewolkt. Op sommige plekken kan de bewolking best hardnekkig zijn. Dat beeld zien we ook morgen, behalve in het zuiden waar de zon wel wat beter erdoorheen gaat komen. Zondag, maandag en waarschijnlijk ook dinsdag veel zon en geleidelijk tropisch warm op veel plekken. In het zuiden kan het met name dinsdag nog steeds 35 graden of warmer worden volgens de laatste berekeningen. Woensdag mogelijk nog een zeer warme dag in het binnenland, maar die onzekerheid blijft fors bestaan.

Vandaag gaan we eens wat dieper in op het neerslagtekort, wat inmiddels landelijk gezien fors is opgelopen:
Je hebt geen rechten om deze bijlage te bekijken.

We lopen eigenlijk al de gehele periode een beetje synchroon met recordjaar 1976, maar we lijken nu wel wat af te buigen (gelukkig). Nog steeds blijven we voorlopig tot de 5% droogste jaren behoren. De trend is namelijk dat het relatief droog zal blijven, al zijn er enkele opties met volgende week (flinke) buien die het tekort cijfermatig wel kunnen laten dalen. In de praktijk werken stortbuien echter niet.

De regen van gisteren en vandaag is wel ideaal voor de natuur om even bij te komen. Lage tot matige intensiteit waardoor het water beter kan worden opgenomen. Voor mijn gevoel komen de regenperiodes dit jaar ook precies op het juiste moment; net voordat de droogte meer serieuze effecten begint te vormen, gaat het eventjes regenen. Ondanks het zeer hoge tekort voor de tijd van het jaar zijn de effecten wel merkbaar, maar (nog) niet dreigend.

Dat komt enerzijds door een relatief lange periode van meer neerslag in de afgelopen jaren, waardoor het vooral dieper in de grond lange tijd erg nat is geweest. Anderzijds komt het dus ook door de steeds korte periodes met regen die gunstig vallen tussen de warmere en drogere periodes in. Kijken we bijvoorbeeld naar de hoeveelheid regen die afgelopen maand is gevallen, dan is dat meer dan normaal in een deel van het land:


Deze kaart vergelijkt de neerslag van afgelopen maand met dezelfde periode van eerdere jaren. Blauw betekent natter dan eerdere jaren, rood droger. We zien vooral in het noordwesten duidelijk natter. Het zuidwesten zit dan weer duidelijk droger, daar is de minste verlichting geweest in de vorm van regen.

Pakken we zo'n zelfde kaart erbij voor de afgelopen 3 maanden, dan ziet het er zo uit:

Dit is overigens ook het moment waarop het KNMI het neerslagtekort bijhoudt; vanaf 1 april. We zien inderdaad landelijk een neerslagtekort. Opnieuw springt het zuidwesten duidelijk boven de rest uit, uitbreidend over het midden van het land en Zuid-Limburg. Op enkele plekken in het noordwesten en het uiterste oosten van Limburg valt het neerslagtekort cijfermatig mee, en zien we zelfs meer neerslag vergeleken met eerdere jaren. Dat komt voornamelijk door plaatselijk stevige buien die daar gevallen zijn.

Als laatst kunnen we nog 6 maanden terug kijken, dan zien we ook een opvallend beeld:


Op drie zeer kleine plekjes in Limburg na, is er (fors) minder neerslag gevallen over 6 maanden vergeleken met eerdere jaren. Januari was vooral in het zuidoosten erg nat, hier goed terug te zien. Februari en maart waren landelijk gezien erg droog. Die maanden worden niet opgenomen in het neerslagtekort van bovenstaande grafiek.

Als we deze drie kaarten combineren tot één geheel, dan komen we tot de volgende conclusie:
Afgelopen 6 maanden is er (fors) minder neerslag gevallen vergeleken met eerdere jaren. Het neerslagtekort dat gemeten wordt vanaf 1 april is dan ook aardig opgelopen, met de meeste verlichting in het noordwesten van het land en delen van het oosten. Vooral afgelopen maand is het in het noordwesten van het land relatief nat geweest. Onder de streep levert dat op de meeste plekken nog een tekort op vanaf 1 april, en al helemaal vanaf het begin van 2025.

De effecten zijn zichtbaar, maar vallen relatief mee vanwege de tussenposes met regen en de natte voorgeschiedenis van 2023/2024. De cijfers zijn misschien extreem, de effecten zijn dat gelukkig (nog) allerminst. De grootste droogte speelt zich duidelijk af in het zuidwesten van het land. Daar logischerwijs ook de laagste grondwaterstanden. Komende periode blijft het waarschijnlijk relatief droog. Tot zover een uitgebreidere update van wat betreft de droogte.

[htoutenh]

Armand, geweldige uitleg weer van dit keer de huidige situatie rond het neerslagtekort in Nederland. Door de afgelopen twee natte jaren hebben we inderdaad een buffer opgebouwd, waardoor de situatie op dit moment nog niet echt problematisch is. Dat is ook goed te zien een de bomen en vaste planten die het nog goed doen. Het eenjarig goed en de graslanden hebben het zichtbaar moeilijker en daarvoor zijn de korte maar soms hevige natte dagen tussen de droogte door zeer welkom. Zo ook gisteren. Mogelijk medio volgende week weer zo'n intermezzo en als dat zo doorgaat vaart de natuur daar wel bij en met de daarmee gepaard gaande afkoeling wij ook!

[Extremissimorum]

Komt die verkoeling op woensdag/donderdag wel?! 

Woensdag bovendien een interessante dag, wanneer er een poging wordt gedaan de hete lucht te verdrijven met koelere lucht vanuit het noordwesten, die op zijn brurt weer de verwarming lijkt op te stoken in het zuidoosten. 35+ temperaturen zijn dan zeker ook mogelijk.

En dan daarna. Ik was er gisteren nog van overtuigd dat de verkoeling zou komen op donderdag, maar GFS laat ook andere scenario's prominenter in beeld verschijnen. Enorme onzekerheid nog wel natuurlijk, met bovendien interessante onweerskansen.

Ook als de hitte weer verdreven wordt, is die niet ver weg. Gaat nog een lange zomer worden zo...      

[vivalavida]

Maar we klagen niet he   

[Extremissimorum]

Maar we klagen niet he   

Ha nee, je zult me hier zeker niet horen klagen, maar zeggen dat ik het een fijn vooruitzicht vind, ga ik ook niet doen.

Wel erger ik mij aan de sensatiebeluste media die enerzijds spreken over een "hittekoepel des doods" of anderzijds de huidige aanwezige bewolking als een "onaangename verrassing" beschouwen die "gelukkig" in de loop voor de dag plaatsmaakt voor volop zonnige omstandigheden. Een beetje nuance de ene of de andere kant is m.i. op zijn plaats voor wie het weer objectief wil beschouwen.
In dat licht gaan we uiteraard wel een potentieel historische paar dagen tegemoet, zeker als op woensdag de warmte doorzet in het zuidoosten en de 40-gradengrens wel echt heel dichtbij komt.

Overigens merkt de KNMI ook op in hun guidance dat er enorme onzekerheid is voor de woensdag en donderdag en dat er nog heel veel scenario's mogelijk zijn: temperaturen tussen de ca. 19 en 40 graden, rustige wind tot windstoten van 100 km/u en droog weer of zware onweersbuien en een neerslagsom van meer dan 100 mm.
Zeer benieuwd hoe dat verder gaat kristalliseren de komende dagen.