Smeltend Groenland loopt niet onder water

[Shadow112]

Smeltend Groenland loopt niet onder water

Tweehonderd km3 per jaar netto smelt de Groenlandse ijskap. De smelt van het Groenlandse ijs is daarmee één van de oorzaken van de huidige zeespiegelstijging. Ironisch genoeg zullen de Groenlandse kusten niet onderlopen. Of we willen of niet, de zeespiegel zal blijven stijgen. Nederland wapent zich al eeuwen tegen aanvallen van de zee op het (geclaimde) land. Langzaam maar zeker neemt de uitdaging steeds verder toe door de steeds sneller stijgende zeespiegel, op dit moment al met ongeveer 3,3 mm per jaar. Omdat er maar ruim 56.000 mensen op Groenland wonen, is het verdedigen van de enorm lange kustlijn daar geen optie. Toch heeft Groenland een oplossing gevonden, een natuurlijk oplossing. Michael Bevis (Ohio State University, VS) en collega's vertellen hierover in Proceedings of the National Academy of Sciences.


_{IJsbergen aan de oostkust van Groenland.}

Bodemdruk verandert
Een deel van de huidige zeespiegelstijging komt door de smelt van het ijs op Groenland, mogelijk zo'n 25-30% zo bleek uit een eerdere studie uit 2007. De Groenlandse ijskap is behoorlijk groot met 1,71 miljoen km3 ijs, waarvan er netto ca. 200 km3 op jaarbasis (0,01%) smelt. Om een idee van omvang te geven: als het ijs met exact dezelfde snelheid zou blijven smelten, zou er geen ijs meer op Groenland te vinden zijn over zo'n 8500 jaar vanaf nu. Het smelten zorgt voor veranderingen in druk op de bodem. Michael Bevis vertelt aan Kennislink: "De aarde is elastisch, dus veranderingen in de massa (van ijs, lucht, water, etc.) op de aarde zullen voor veranderingen in de mate van druk op deze 'vering' zorgen, en dus verticale bewegingen van het aardoppervlak veroorzaken." De aarde veert namelijk op als massa wordt verwijderd. Naast dit type elastische opheffing zijn ook andere bewegingen van het aardoppervlak mogelijk zoals door plaattektoniek, vulkanen, aardbevingen en door postglaciale opheffing (het land komt langzaam omhoog nadat een groot deel van de ijskap gesmolten is sinds het laatste glaciaal zo'n 20.000 jaar geleden). Voor Groenland zijn de elastische opheffingen én postglaciale opheffingen van belang volgens Bevis.


_{Een schematische voorstelling van de afsmelt- en aangroeiprocessen van een ijskap op het land.
De rode pijlen naar onder geven het versnelde afsmelten weer. De rode pijlen naar boven tonen de stijging van de bodem aan als gevolg hiervan. Afbeelding: © NASA}

Elastische opheffing belangrijker
Dat kon het team van wetenschappers achterhalen omdat in 2007-2009 GPS stations werden aangelegd rondom de ijskap op de rotskusten. In totaal zijn er nu meer dan 50 stations, waardoor de gevolgen van het smelten van de ijskap goed in de gaten kunnen worden gehouden. De aardbodem reageert behoorlijk snel op lokale en/of regionale smelt door elastische opheffing, zo bleek uit eerder onderzoek. Hoe zit het met die andere opheffing, de postglaciale opheffing die al duizenden jaren aan de gang is? "Niemand weet de exacte snelheden omdat alle postglaciale opheffingsmodellen voor Groenland verschillende resultaten opleveren", aldus Bevis. "Maar alle modellen voorspellen dat de gemiddelde snelheid bij de GPS stations erg klein is. Minder dan 1 mm per jaar gemiddeld, en volgens sommige modellen nagenoeg niets." De gemiddelde opheffing van alle GPS stations is echter veel hoger met ongeveer 9,2 mm per jaar. Dat moet wel betekenen dat de elastische opheffing door de tegenwoordige smelt veel belangrijker is voor bodembewegingen dan de postglaciale opheffing. De GPS stations die al vóór 2007 geplaatst waren, laten zien dat de opheffing sneller ging in de afgelopen vijf jaar. En dus smolt er meer ijs ter plekke.


_{GPS-antenne in Zuid-oostelijk Groenland. Afbeelding: © Michael Willis (Cornell University)}

Opvering van Groenland
Hoe snel de bodem reageert aan de Groenlandse kusten? De bodem beweegt zelfs seizoensgebonden: in de zomer stijgt de bodem snel (1 cm in een paar maanden is niet ongewoon). Je zou het misschien niet verwachten, maar dit ligt niet alleen aan de snellere smelt van ijs in die periode. Spectaculair genoeg bleek ook de luchtdruk invloed te hebben: een hogere luchtdruk in de zomer geeft meer druk op de ondergrond. De luchtdruk en het smelten van het ijs tezamen verklaren de bodembewegingen bijzonder goed. Ook jaarlijkse verschillen zijn te zien. Bevis: "2010 was de langste en heetste zomer ooit gemeten voor de meeste delen van Groenland. Dus dit zorgde voor veel extra smelt. Dit veroorzaakte een opheffingsafwijking." Een snelle opvering van het land dus.

Vergelijken we de snelheid van opveren van de Groenlandse kuststreken (9,2 mm/jaar) met de huidige zeespiegelstijging (3,3 mm/jaar), dan heeft Groenland geen enkel probleem met de huidige zeespiegelstijging. Nee, Groenland, waar een deel van het water van de zeespiegelstijging vandaan komt, niet, ironisch genoeg.

_{Bron: kennislink.nl}

[klimascepie]

Leuk verhaal, wat blijft er van over als je gaat kijken naar de realiteit? Smelt er zoveel ijs op Groenland? Ja als je de schrijver mag geloven maar kun je die ook geloven?
Welk ijs smelt er? En rare vraag maar denk eens aan die gletsjer enkele dagen terug. Zag je die sleuf in de aarde?
Goed mogelijk dat dit ijs al dreef wat zo veel betekent als zeer spectaculair maar van geen enkele invloed op de stijging van de zeespiegel want het ijs dreef al en heeft dus reeds in het verleden de zeespiegel doen stijgen.

Hoewel angstige getallen wat blijft er over als je het grote geheel bekijkt? 3 kwart van het aardoppervlak is water dan gaat en paar km echt niet opvallen. Bovendien hoeveel van dat water blijft in de oceaan? Met andere woorden, hoeveel verdampt er en komt bovenland (Groenland?) weer naar beneden? En hoeveel van dit water komt dan uiteindelijk in zee terecht waar het voor en stijging van de zeespiegel kan zorgen?

Dan als laatste is het bericht onheilspellend bedoeld maar waarom?
De zeespiegel?
Of om dat het klimaat opwarmt?
In het laatste geval kun je heel simpel stellen dat de opwarming als die er al is geen enkele invloed heeft op het afsmelten van ijs.

Als je dan verder leest komt er en leuk verhaal over het opveren van het land.
GPS in twijfel trekken?
Nee dit systeem is echt en best leuk om ook eens te bekijken want er wordt gesteld dat als je gewicht van het land haalt dit land op veert. Dit klopt mede ondersteunt door het GPS systeem.

Zou hier echter misschien en klein aardigheidje achter schuilen?
1 kilo ijs is toch 1 kilo water? Het maakt dus gewichtstechnisch niet uit of je 1 kilo water hebt of 1 kilo ijs?
dus wat nu als die 9,5 mm nu eens niet volledig komt door dat het ijs weg is?
Ik kan mij niet voorstellen dat al dat ijs in eens geen gewicht meer heeft op het moment dat het gesmolten is en in de oceaan ligt.
Zou het kunnen dat door het smelten de aarde niet 9,4 maar slechts 4,75 mm stijgt door dat de zee ook wat bij draagt?
Natuurlijk niet want het water verspreid zich en daar mee het gewicht.

Toch is het iets om over na te denken als je weer eens leest over zeespiegelstijging. Want elke liter water die er extra bij komt geeft extra druk waar door het omliggende land stijgt. Dat verklaard ook mede waarom in de middeleeuwen toen het veel warmer was dan nu dat ondanks de waarschijnlijke afsmelting Nederland er net zo uit zag als heden ten dage minus de huidige wijzigingen natuurlijk.