Meteo Service Forum

Discussie omtrent het weer => Het weer in het algemeen => Topic gestart door: TMCThomas op wo 03 sep 2025 - 00:35

Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op wo 03 sep 2025 - 00:35
Herfst discussietopic 2025

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

22 november 2024

Het is inmiddels 1 september geweest en dat betekent dat meteorologisch gezien de zomer voorbij is en de herfst zijn intrede doet. Het algemene weerbeeld doet dat momenteel nog niet per sé vermoeden maar de kortere dagen en lagere zonkracht laten duidelijk zien dat het inderdaad weer herfst is.

Verwachting huidige week
Deze week lijkt het nog wel mee te vallen met het herfst weer en zien we zelfs een opleving van het zomerse weertype. De komende dagen valt zo nu en dan een (forse) bui maar is het niet koud. Vanaf het weekend wordt het tijdelijk droger en zou het ook nog even flink warm kunnen worden. De modellen zijn het daar nog niet volledig over eens. Aan de ene kant heb je bijvoorbeeld GFS die wederom met tropische temperaturen komt, lokaal geeft GFS oper voor zondag zelfs de 34 graden aan! Ook de dagen erna blijven bij GFS warm voor de tijd van het jaar. Aan de andere kant heb je UKMO die het niet warmer ziet worden dan 23 á 24 graden, wat ook aangenaam is overigens. De andere modellen zitten er zo ongeveer tussenin.

De reden voor deze variatie zit hem in het laag ten westen van Ierland. De precieze vorm, locatie, luchtdruk en timing van het laag maken het verschil. Bij GFS is het precies goed, we komen overdag in de warmste lucht terecht en het is gedurende de dag grotendeels zonnig waardoor de temperaturen flink op kunnen lopen, bij de andere modellen is een van de 2 (bewolking/zonnig of 850hpa temperatuur) niet ideaal waardoor het niet lukt. Zo is het bij UKMO het grootste deel van de dag bewolkt, en komen de warme 850hpa temperaturen bij EC voor Nederland net wat te laat. Het is dus allemaal wat fragiel en onzeker, maar het lijkt in elk geval nog weer even zomers weer te worden, en er blijft dus potentie tot hitte.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Temperatuurkaart GFS voor aankomende zondag met lokaal maarliefst 34 graden. Mocht deze kaart uitkomen hebben wordt het oude record voor 7 september (29,3 uit 2023) verpulverd. BRON (https://kachelmannwetter.com/de/modellkarten/standard/niederlande/max-temperatur-6std/20250907-1800z.html)

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Locatie van laag bij GFS oper met bijhorende 850hpa temperatuurkaart. Nederland krijgt een zwiep warmte mee op zondag. BRON (https://www.meteociel.fr/modeles/gfse_cartes.php?ech=6&code=0&mode=0)

Na het weekend neemt de onzekerheid verder toe. Bij GFS blijft het na het weekend nog langer warm, andere modellen neigen richting een herfstachtiger weertype. In de EC pluim zakt het gemiddelde naar 17 á 18 graden en is het dagelijks wisselvallig. Het GFS ensemble houdt daarentegen het gemiddelde rond de 21 á 22 graden.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Pluim ECWMF BRON (https://www.weerplaza.nl/15daagse/?type=eps_pluim&r=midden)

Seizoensmodellen:
Kijken we naar het gemiddelde van alle seizoensmodellen (het zogenoemde C3S multi-system), dan zien we weinig noemenswaardigs. Voor onze regio is er geen noemenswaardige afwijking wat betreft neerslag en is de kaart met de temperatuur afwijking zoals gebruikelijk knalrood (oftewel te warm). Ook de luchtdruk laat weinig bijzonders zien. Oktober kent wat meer hogedruk boven Zuid-Europa (en in mindere mate ook onze regio) maar voor de andere maanden is de kaart van Europa vrijwel volledig blanco en is er dus geen noemenswaardige afwijking ten opzichte tot normaal.

Tot nu toe weinig spannends dus, toch komt het seizoensmodel van EC met een interessante verwachting op het einde van de run. In december zien we een hogere kans op hogedruk boven Groenland en de Atlantische oceaan wat vaak een goed teken is voor winterweer in onze regio. In januari loopt het hogedruksignaal van Groenland over Scandinavië door naar Rusland. Dat zou dan weer de kans op een (koude) oostelijke wind kunnen vergoten. De temperatuurafwijking is dan ook zowaar is neutraal voor januari.

Eigenlijk is dit natuurlijk meer een winterverwachting, de termijn is ook nog lang. Neem hem het dus uiteraard allemaal met een enorme korrel zout. Toch vond ik het interessant genoeg om hier even te laten passeren. Zeker gezien andere factoren dit seizoen ook niet ongunstig zijn. Zo lijkt het erop dat we dit jaar een La Niña winter krijgen waarbij de temperaturen gedurende de winter gemiddeld gezien lager liggen. Ook de poolwervel zou dit jaar wel eens zwakker uit kunnen vallen. Mocht je meer willen weten dan heeft Severe weather Europa deze 2 enorm interessante artikelen die hier dieper op ingaan. Artikel_1 (https://www.severe-weather.eu/long-range-2/winter-2025-2026-early-forecast-la-nina-polar-vortex-cold-pattern-united-states-canada-europe-fa/) Artikel_2 (https://www.severe-weather.eu/long-range-2/fall-2025-forecast-update-la-nina-weather-winter-united-states-canada-fa/)


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Noordelijke Hogedruksignalen voor December en januari BRON (https://climate.copernicus.eu/charts/packages/c3s_seasonal/products/c3s_seasonal_spatial_ecmf_mslp_1m?area=area08&base_time=202508010000&type=tsum&valid_time=202512010000)

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Temperatuurafwijking Europa, opvallend blanco voor januari. BRON (https://climate.copernicus.eu/charts/packages/c3s_seasonal/products/c3s_seasonal_spatial_ecmf_2mtm_1m?area=area01&base_time=202508010000&type=tsum&valid_time=202601010000)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: riddler op vr 05 sep 2025 - 10:18
Severe-weather.eu kondigt de eerste storm aan. Lijkt niet echt impact te hebben op NL, maar de koers is nog niet zeker.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op vr 05 sep 2025 - 13:06
De zondag zit inmiddels binnen de termijn van Harmonie die lokaal met 31 graden komt. Ook de zonkacht piekt nog een laatste keer naar afgerond 5 (namelijk 4.5). Uitgaande van harmonie zou het ook mee moeten vallen met de bewolking, oftewel nog een echt dagje zomer. Zaterdag en maandag verlopen overigens ook heel aardig.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login





Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: BartR op zo 07 sep 2025 - 17:45
What's it gonna be?
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: vivalavida op ma 08 sep 2025 - 09:14
Hahaha nou gezien mijn zeiknatte tuinkussens was het optie 1  ;D
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 08 sep 2025 - 09:54
Toch wel enigszins verontrustende berekeningen voor vannacht en morgen. Een golf in het koufront trekt later vandaag vanuit Noord-Frankrijk over de oostelijke landsgrens van Nederland richting de Noordzee. Op de golf ontstaat er door inzaaiing (buiige) matige regenval. Het gevaar lijkt hem vooral te zitten in het ontstaan van verscholen buien binnen het regengebied. Mocht dat gebeuren, dan kan er plaatselijk meer dan 50mm aan regen vallen binnen een periode van slechts circa 12 uur.

Echter redelijk betrouwbare modellen maken het nog veel bonter. Arome en Harmonie zijn opvallend eensgezind en komen met een relatief groot gebied waar tussen de 70-100mm kan gaan vallen. Punctueel zelfs zeer lokaal nog ver boven de 100mm! Momenteel wordt dit gebied nog net buiten de landsgrenzen berekend. Bij Arome zelfs net een stukje binnen de landsgrenzen.

Arome00z:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Harmonie04z:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Ook binnen de landsgrenzen valt er volgens deze berekeningen vrij veel regen met op veel plekken ruim 20mm, tot zeer lokaal nog meer dan 50mm. Echter vooral dat gebied boven Duitsland trekt de aandacht, dat zijn zeer serieuze neerslagsommen. Er bestaat ook een kans dat het e.e.a. nog opschuift richting bijvoorbeeld Limburg.

Het blijft komende runs goed monitoren wat er gaat gebeuren met de locatie en de hevigheid van deze waterbom. Gelukkig is er nog genoeg onzekerheid in de weermodellen en is de hoop dat bovenstaand beeld van Arome en Harmonie nog gaat afzwakken. Een ander betrouwbaar korte termijn model, ICON-D2, maakt het bijvoorbeeld een stuk minder bont met 'slechts' 40-60mm op uitgebreidere schaal, ook net over de grens in Duitsland:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


We houden het in de gaten vandaag.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op ma 08 sep 2025 - 13:51
KNMI komt met code geel vanwege de regenval voor Zuid-Limburg:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 08 sep 2025 - 15:51
Inderdaad een waarschuwing van het KNMI, en dat lijkt me ook wel terecht. De afgelopen runs blijft het beeld nog enigszins schommelen qua intensiteit en qua locatie. De laatste runs zijn dan wel weer redelijk consistent. Ik heb ze even snel bij elkaar geplakt. Van links naar rechts: Arome09z, Harmonie10z en ICON-D2 12z:

ArHarIc.png

De hotspot ligt duidelijk net over de grens boven Duitsland. Met name Arome en Harmonie laten het nog akelig dichtbij de grens van Limburg komen. Alle drie hebben een klein gebied met neerslaghoeveelheden van 100-150mm, met zelfs zeer lokaal >150mm!

Specifiek voor Limburg lijkt het nog steeds net 'goed' te vallen met de meeste neerslag buiten de landsgrenzen, maar met een marge van slechts tientallen kilometers kan het zwaarste gebied ook nog boven Limburg terecht komen, dat valt niet uit te sluiten.

Bovendien zien we ook verder noordelijk de kans op veel regen wat toenemen, al lijkt er hier nog veel onzekerheid te zitten in de locatie van de meeste regen. Arome hierboven laat vooral boven Friesland plaatselijk nog 50-70mm toe. Harmonie en ICON houden het meer langs de oostgrens.

De grootste dreiging lijkt echter weggelegd voor een strook van Noordoost-Frankrijk, via Luxemburg, de Ardennen, de Eiffel en mogelijk dus ook (een deel van) Limburg waar serieus veel regen gaat vallen in de orde van 50 tot plaatselijk meer dan 100mm. Het spreekt voor zich dat met name in heuvelachtige gebieden de kans op wateroverlast groot is.

Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TuinkabouterVenlo op ma 08 sep 2025 - 18:32
Het KMI van België heeft voor provincie Luik en Luxemburg code oranje afgegeven. Ongeveer vanaf middernacht tot het middaguur: "In de provincie Limburg kunnen de neerslagtotalen oplopen naar 25 tot 50 l/m² in 24 uur, hetgeen de code geel bevestigt. In de provincies Luxemburg en Luik verwachten we op voldoende plaatsen 50 tot 75 mm en zeer lokaal tot 100 mm. We geven daar dus code oranje"

de DWD van Duitsland heeft voor het grensgebied van Nederlands Limburg code oranje en rood afgegeven. (Duitsland heeft 4 kleurcodes i.p.v. 3): "Es tritt heftiger Starkregen auf. Dabei werden Niederschlagsmengen zwischen 35 l/m² und 60 l/m² in 6 Stunden erwartet. Punktuell sind vor allem mit eingelagerten Gewittern oder kräftigen Schauern bis zu 90 l/qm im Warnzeitraum nicht ausgeschlossen!"


Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op ma 08 sep 2025 - 21:18
Armand heb jij nog een update?
Dit regengebied is namelijk akelig dichtbij mijn woonplaats (Hückelhoven).
Er is toenstraks een bui ontstaan net voorbij ons en richting het Ruhrgebied getrokken dus die hebben we 'al gemist'.
Echter neerslaghoeveelheden van 100+ mm zijn geen kattenpis... Ik ben benieuwd of eventuele laatste avondupdates nog steeds deze kaarten geven?
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 08 sep 2025 - 22:20
Citaat van: Dennis789 op ma 08 sep 2025 - 21:18Armand heb jij nog een update?
Dit regengebied is namelijk akelig dichtbij mijn woonplaats (Hückelhoven).
Er is toenstraks een bui ontstaan net voorbij ons en richting het Ruhrgebied getrokken dus die hebben we 'al gemist'.
Echter neerslaghoeveelheden van 100+ mm zijn geen kattenpis... Ik ben benieuwd of eventuele laatste avondupdates nog steeds deze kaarten geven?

Volgens de laatste runs lijkt het ergste nog steeds net buiten de landsgrenzen te vallen, maar het blijft nowcasten. Momenteel forse, bijna stationaire buien boven Luxemburg en verder noordelijker daarvan boven Duitsland. Dit zijn ook de gebieden die de meeste kans maken op heel veel regen. Gaandeweg de nacht gaat het ook met name in Limburg en later ook elders in het land (stevig) regenen.

Het kan link worden zodra er ingebedde buien ontstaan die blijven hangen. Of en waar dat gebeurd blijft dus afwachten. Boven Luxemburg/Duitsland gebeurd dat al aardig.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op ma 08 sep 2025 - 23:57
Het explodeert nu echt in zuid limburg
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Johan B. op di 09 sep 2025 - 11:44
Warmtegetal
        Score                            gem.                hoogste score        laagste score
1901-1930    834.4        (gem. 27,813)      1911  94,4                1907      5,7
1931-1960    1379.5        (gem. 45,983)      1947  159,2            1956      6,2
1961-1990    1693.5        (gem. 56,45)        1976  163,8              1962      4,8
1991-2020    3002.3        (gem. 100,076)      2006  201,3            1993      30,8
2021-2025    529          (gem. 105,8)       

14    2025    119.5  Momenteel dit jaar dus op de 14e plaats. Slechts 3 jaren voor 1990 scoorden hoger. Namelijk 1983 (mede door september van dat jaar), 1976 en 1947. Wie weet wat er nog bijkomt.

2021-2025    586.6        (gem. 117,3) Op 15 juli plaatste ik bovenstaande cijfers. Nu dus een update. Uiteraard moet jullie het gemiddelde wel opvallen van de laatste 5 jaar. Ruim 12 punten gestegen.

Inmiddels vandaag al meer dan 20mm regen gevallen, dit even terzijde.


De cijfers zijn afkomstig van het KNMI.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Der RoX op di 09 sep 2025 - 16:06
Bijzonder hoe dat gebied weer helemaal om Zuid Holland heen trekt  8)

Ook nog een soort van zonnetje op het moment...
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: zwoof op di 09 sep 2025 - 17:25
Citaat van: Johan B. op di 09 sep 2025 - 11:44Warmtegetal
        Score                            gem.                hoogste score        laagste score
1901-1930    834.4        (gem. 27,813)      1911  94,4                1907      5,7
1931-1960    1379.5        (gem. 45,983)      1947  159,2            1956      6,2
1961-1990    1693.5        (gem. 56,45)        1976  163,8              1962      4,8
1991-2020    3002.3        (gem. 100,076)      2006  201,3            1993      30,8
2021-2025    529          (gem. 105,8)       

14    2025    119.5  Momenteel dit jaar dus op de 14e plaats. Slechts 3 jaren voor 1990 scoorden hoger. Namelijk 1983 (mede door september van dat jaar), 1976 en 1947. Wie weet wat er nog bijkomt.

2021-2025    586.6        (gem. 117,3) Op 15 juli plaatste ik bovenstaande cijfers. Nu dus een update. Uiteraard moet jullie het gemiddelde wel opvallen van de laatste 5 jaar. Ruim 12 punten gestegen.

Inmiddels vandaag al meer dan 20mm regen gevallen, dit even terzijde.


De cijfers zijn afkomstig van het KNMI.

Datagraver heeft deze mooie grafiek van het warmtegetal. Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op wo 10 sep 2025 - 23:46
Geen heel spannend weertype de komende tijd, maar wel een heel normaal weertype voor deze tijd van het jaar. De temperatuur komt uit rond het langjarige gemiddelde en er is elke dag kans op een bui. Tussen de buien door is de zon ook nog regelmatig te zien. Het enige opvallende is de windsnelheid van aankomende maandag/dinsdag. EC komt met windstoten van 80-90km/u tot ver in het binnenland, iets om de gaten te houden.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op di 16 sep 2025 - 11:45
De nazomer valt wel een beetje tegen dit jaar he... ja we krijgen dadelijk 3 dagen 25 graden... maar een a twee weken stabiel droog zonnig weer zit er niet in... Het gaat zelfs ontiegelijk koud, guur en wisselvallig worden na die paar dagen nazomer... wat een ellende Oo
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: flyineddy op di 16 sep 2025 - 11:54
Citaat van: Dennis789 op di 16 sep 2025 - 11:45De nazomer valt wel een beetje tegen dit jaar he... ja we krijgen dadelijk 3 dagen 25 graden... maar een a twee weken stabiel droog zonnig weer zit er niet in... Het gaat zelfs ontiegelijk koud, guur en wisselvallig worden na die paar dagen nazomer... wat een ellende Oo

Misschien zijn we de afgelopen jaren wel teveel verwend in september.
Maar deze september is een beetje aan het compenseren voor het gebrek aan onweer in de rest van de zomer. 😅

Eddy.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op di 16 sep 2025 - 13:39
Geen langdurig zomerweer maar inderdaad even 3 dagen nazomer. Vooral vrijdag lijkt echt nog even een zomerse dag te worden. Veel zon, weinig wind en temperaturen van 25+. GFS zit zelfs nog wat hoger en komt in het zuiden met max temperaturen van 28-30 graden. Op lange termijn kan het nog alle kanten op, direct na dit weekend wordt het inderdaad wisselvallig en relatief koud maar bij EC oper stabiliseert het daarna al weer snel.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Lothiriel op di 16 sep 2025 - 13:39
Persoonlijk vind het ik weer voorlopig uitstekend. Ik houd van de wind, de afwisselende zonnige periodes en hevige buien. Voelt heel normaal aan voor mij.

Luchtkwaliteit voelt daardoor ook echt beter, lekker fris.

Al kijk ik ook wel uit naar de zon en de warmteopstoot de komende dagen 😉
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Der RoX op di 16 sep 2025 - 13:48
Het waait en regent maar lekker. Meer uitdaging met hardlopen  8) 
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op do 18 sep 2025 - 00:50
Een mooie zaagtand pluim van EC, de periode met wisselvallig weer is in de laatste EC oper run flink ingekort naar nog slechts een aantal dagen. Halverwege volgende week komt de hogedruk al weer terug en blijft in deze run lang hangen. Dat brengt relatief zonnig herfstweer met een grote dagelijkse gang en wat frissere nachten dan we de afgelopen tijd gewend zijn. Als EC het goed heeft tenminste, bij de meeste andere modellen komt het hoog wat minder uit de verf en is het een stuk minder zonnig en droog zoals bijvoorbeeld bij GFS oper.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: JerryL op vr 19 sep 2025 - 21:50
Het is nu even een dagje (na)zomer geweest.... bizar eigenlijk hoe snel het zo warm werd... en hoe snel het weer is weggeblazen straks. Zondag/maandag waan je je weer in een compleet andere wereld.

De charme van de Herfst.... een seizoen om verliefd op te worden :-*

Kan het dan ook niet laten om deze hier te droppen. Tekstueel niet veel aanpassingen verricht ten aanzien van de eerdere versie. Wel een ander genre/geluid.

Boulevard - Lieve Herfst (https://suno.com/s/BKS0QePMpfzB6mSi)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Der RoX op ma 22 sep 2025 - 14:41
Het is hier vandaag nog wel redelijk zonnig met een fris windje. Graadje of 16. Prima om nog even buiten te vertoeven  :)

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Nog een paar dagen en dan zit september er weer op. Ook deze maand lijkt wat warmer af te sluiten
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Noordenwind op ma 22 sep 2025 - 21:01
De maand hoeft niet persé warmer af te sluiten. Vergis je niet in het feit dat koude nachten een etmaalgemiddelde fors naar beneden halen, en die lijken we wel te krijgen.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op di 23 sep 2025 - 01:52
De komende tijd is er sprake van aangenaam en rustig herfstweer. De temperatuurpluim is wat minder een zaagtand dan in mijn vorige post wat duid op wat meer bewolking, maar verder is de verwachting niet zoveel veranderd. Temperaturen komen rond normaal uit, er staat weinig wind en het blijft de komende tijd droog. Ondanks wat meer bewolking zou de zon er ook nog regelmatig bij moeten zijn.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


De zonkracht daalt ondertussen rap door, inmiddels zijn de we zo lijkt het definitief onder de zonkracht 3 gezakt.
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op di 23 sep 2025 - 08:39
Aii.. al onder 3.. de winter is in aantocht.. kou en bibberen ^^
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op di 23 sep 2025 - 08:56
De astronomische herfst is gisteravond ook alweer ingegaan, waarmee we de zomer definitief achter ons laten. Gemiddeld gezien (zeer) warm, droog en zonnig. Echter met een grillig verloop; er waren (fors) warmere periodes die vaak snel weer werden afgewisseld door meer wisselvalligheid. Daarbij vooral in de noordoostelijke helft regelmatig ook veel regen en buien, waardoor de zomer aldaar qua neerslag normaal tot zelfs natter dan normaal verliep. Het uiterste zuidwesten bleef dan weer zeer droog met een neerslagtekort dat zelfs oploopt richting de 400mm!

Het beeld van deze zomer lijkt erg te passen in het veranderende klimaat: Gemiddeld gezien warm met ook lange droge periodes, maar ook een grillig neerslagpatroon met landelijk forse verschillen in neerslag.

De herfst begint inderdaad vrij kalm en gematigd de komende dagen met typisch rustig herfstweer. Grote onzekerheid in dit soort situaties is altijd de hoeveelheid bewolking. De zon is niet meer in staat deze gemakkelijk weg te branden. Wat mij betreft ook een mooie tijd van het jaar met de herfstkleuren die langzaam beginnen te verschijnen. En de opmaat richting de winter, waarbij altijd weer de hoop groeit dat het dit jaar wel weer eens allemaal op z'n plaats gaat vallen...  ;D
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Der RoX op di 23 sep 2025 - 14:20
Citaat van: Noordenwind op ma 22 sep 2025 - 21:01De maand hoeft niet persé warmer af te sluiten. Vergis je niet in het feit dat koude nachten een etmaalgemiddelde fors naar beneden halen, en die lijken we wel te krijgen.

Vandaar de "lijkt"
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op wo 24 sep 2025 - 00:01
De nieuwste EC run is weer positiever wat betreft zonneschijn. Het hoog is krachtiger en ligt beter waardoor de zon (veel) meer te zien is. De aangevoerde lucht is ook wat warmer, de temperaturen vallen daardoor wat hoger uit. Nog wel even een slag om de arm houden, EC is eigenlijk de enige die dit zo doet momenteel. De andere modellen komen met een andere oplossing voor volgende week.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op wo 24 sep 2025 - 08:32
de GFS pluim van nu vannochtend 05:00u oogt hetzelfde dus je verwachting lijkt me correct Thomas. Fijn dat we nog kunnen genieten van wat mooi rustig nazomerweer. heerlijk om te wandelen en buiten vertoeven.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 29 sep 2025 - 09:36
Komende midweek best aardig herfstweer onder de vleugels van een groot hogedrukgebied. De Benelux bevindt zich aan de flanken van dit hoog, met daardoor vrij rustige omstandigheden en een wind die van noordelijke richtingen naar meer zuidoostelijke richtingen zal draaien in de loop van de week. Dat levert rustig weer op met afwisselend bewolkte momenten en zonnige periodes. Temperaturen zullen aangenaam oplopen tussen de 15 en 20 graden overdag. In de nachten koelt het flink af tot maar net boven het vriespunt met aan de grond wellicht vaker vorst.

Ergens boven het Middellandse Zeegebied ontstaat in de loop van de week een lagedrukgebied, die samen met een bovenluchtstoring voor een vroege winterprik gaat zorgen in Centraal/Zuidoost Europa:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Aldaar een stevige oostelijke aanvoer met snel afkoelende bovenluchten. Zelfs zodanig, dat er op de hogere gebieden in het zuidoosten van Europa zowaar een (flink) sneeuwdek kan ontstaan:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Ook de Alpen krijgen hier misschien nog een vlaag van mee, al laten de details nog even op zich wachten. Overigens is deze winterprik alhier slechts tijdelijk, maar wel opvallend om te zien. Richting het weekend komen namelijk de restanten van orkaan Humberto richting Europa (zichtbaar op de 1e afbeelden ten westen van de Azoren), waarna er waarschijnlijk een stevige zuidwestelijke stroming opgang wordt gebracht met ook bij ons een toenemende kans op wisselvalligheid en met momenten veel wind.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Ubachsberg op di 30 sep 2025 - 10:18
Volgens mij is buienradar europa stuk?
Wij zitten nu in faak am see bij villach in oostenrijk, en als je de radar mag geloven moet het hier hozen( knalrode vlek op de radar) echter flets zonnetje en kurkdroog?!
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: htoutenh op di 30 sep 2025 - 12:37
Hebben onze deskundigen al een mening over de route en impact van Humberto. Ik zie zelfs windstoten van 140 km/h bij de wadden in het ICON model. Het lijkt er nu op dat Humberto eerst naar Zuid-Noorwegen trekt en dan afbuigt naar Noord-Duitsland/Polen.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op wo 01 okt 2025 - 01:19
Citaat van: htoutenh op di 30 sep 2025 - 12:37Hebben onze deskundigen al een mening over de route en impact van Humberto. Ik zie zelfs windstoten van 140 km/h bij de wadden in het ICON model. Het lijkt er nu op dat Humberto eerst naar Zuid-Noorwegen trekt en dan afbuigt naar Noord-Duitsland/Polen.

Wat het restant van Humberto precies gaat doen is momenteel nog steeds lastig te zeggen, dit soort (in eerste instantie) kleine randstoringen zijn ook op de kortere termijn lastig te voorspellen. Zoals het er nu uit ziet lijkt het niet al te zwaar uit te pakken. Het kwam de afgelopen dagen regelmatig in modellen voor dat de kern vlakbij Nederland langs zou trekken UKMO, GEM en Icon doen dat tot zekere hoogte nog steeds. EC, GFS en AIFS laten het laag echter naar scandinavië wegtrekken, waardoor de kern nooit bij ons in de buurt komt. Dat resulteert nog steeds wel in redelijke windstoten, voornamelijk tijdens het overtrekken van het koufront, maar niks al te bijzonders. windstoten komen bij deze modellen nergens boven de 100km/u uit en EC gaat zelfs maar voor maximaal 65km/u in het binnenland. Ook de modellen van waarbij de kern wel dichterbij komt pakken niet heel zwaar uit. Aan de kust (voornamelijk het waddengebied) zouden winstoten kortstondig boven de 100km/u uit kunnen komen en voor het binnenland staat 60-90km/u. Vooralsnog dus niet al te veel aan de hand, het kan de komende dagen echter nog drastische veranderen dus zeker iets om de gaten te houden.

Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: AFTH14 op wo 01 okt 2025 - 16:24
Kan iemand de dag van zaterdag een beetje duiden, veel interesse voor namelijk i.v.m. bootje varen/winterstalling. Merci alvast!
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Der RoX op wo 01 okt 2025 - 18:36
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


We sluiten door 10 koudere dagen de maand september nog minimaal bovengemiddeld af
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: flyineddy op wo 01 okt 2025 - 23:22
Citaat van: AFTH14 op wo 01 okt 2025 - 16:24Kan iemand de dag van zaterdag een beetje duiden, veel interesse voor namelijk i.v.m. bootje varen/winterstalling. Merci alvast!

Houd voor zaterdag maar rekening met kans op een nat pak. Kijkend naar EC dan gaat het vrijdagavond regenen en het front verlaat pas halverwege zaterdagmiddag het oosten van het land. Daarachter kunnen er vanuit het westen nog weer een paar buien het land op komen. Achter het regenfront komt ook de wind opzetten. Langs de kust gaat de wind dan richting 7 Bft en de windstoten richting de 90 km/u.
Er kan uiteraard nog het één en ander verschuiven, maar de kans op nattigheid is best groot.

de_model-de-316-1_modez_2025100112_68_527_241.png

de_model-de-316-1_modez_2025100112_70_527_241.png

de_model-de-316-1_modez_2025100112_72_527_241.png

Pluim van EC:
ensemble-verwachting-detail15.png

Eddy.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: JerryL op do 02 okt 2025 - 20:57
We gaan een mooi herfstig weekend tegemoet 8)
Neerslagtekort wordt flink weggepoetst.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op vr 03 okt 2025 - 11:53
volgend weekend heerlijk nazomerweer.  8)  ;)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op vr 03 okt 2025 - 11:53
Het neerslagtekort wordt vanaf oktober niet meer bijgehouden door het KNMI. Dat komt doordat een eventueel neerslagtekort in de wintermaanden minder van belang is. We kunnen wel de balans opmaken voor het neerslagtekort in 2025.

Landelijk gezien zijn we geëindigd op een tekort van 233mm, net niet genoeg voor een plekje bij de 5% droogste jaren:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Vooral in mei, juni en augustus waren er langere periodes met erg droog weer, afgewisseld door periodes met buien. Landelijk dus 233mm gemiddeld, maar dat getal zegt vrij weinig gezien de grote tweedeling in het land:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Grofweg kan men een lijn trekken vanuit Haarlem-Utrecht-Nijmegen. Noordelijk van deze lijn verliep het zomerhalfjaar overwegend natter dan gemiddeld, zuidelijk ervan overwegend droger. Zuid-Limburg maakt hier een uitzondering op, evenals de kop van Noord Holland, Texel en Vlieland.

Het natst was het in delen van Groningen en rondom het drie-provinciën-punt tussen Groningen, Friesland en Drenthe; alhier een neerslagtekort van lokaal 60 tot 120mm.

In de zuidwesthoek was het beduidend droger dan gemiddeld met op veel plekken een tekort ruim boven de 300mm. Delen van Zeeland meten zelfs 390-420mm en dat is ongekend hoog!
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: flyineddy op za 04 okt 2025 - 13:21
In Stadskanaal flinke stormschade. 😮
https://www.rtvnoord.nl/112/1350566/112-nieuws-wind-zorgt-voor-ravage-in-stadskanaal-bestuurder-zwaargewond-bij-ongeval-op-n33

Eddy.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Jeroen22 op za 04 okt 2025 - 19:19
Ja klopt. Ging even tekeer rond het middaguur. Wijk achter onze woning leek wel een oorlogsgebied. Overal geknapte bomen en takken en helaas ook schade aan woningen en autos.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 06 okt 2025 - 13:22
Dat zijn inderdaad indrukwekkende beelden uit die regio. Het heeft lokaal flink gespookt afgelopen weekend.

Hoe anders gaat dat zijn de komende weken. Ik kan er heel kort over zijn: Rustig, overwegend droog en veelal bewolkt. Dat komt door de terugkeer van hogedrukgebieden die met hun kern voornamelijk ten westen van ons blijven. De luchtsoort is dan met name afkomstig van boven de Noordzee, wat resulteert in vrij vochtige lucht met hardnekkige bewolking en af en toe wat motregen/lichte regen. De zon heeft het er moeilijk mee. Later in de week neemt de kans op wat zonnestralen wel verder toe, alleen de ervaring leert ons dat het in dit soort situaties vaak lastig voorspelbaar is.

Richting en na het weekend verhuisd het hoog misschien verder richting Noord-Europa, dan zou de wind wat meer de oosthoek kunnen gaan opzoeken. Dat is doorgaans drogere lucht met dan misschien meer zonkansen. Bij een noordoostelijke aanvoer kan het ook wat verder afkoeling met toenemende kans op nachtvorst.

Voorlopig dus in elk geval rustig herfstweer waarbij de bewolking een hoofdrol speelt. Noemenswaardige regen zit er voorlopig weer even niet in.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op ma 06 okt 2025 - 20:49
Interessante GFS 12z run. Op de lange termijn komt GFS met een luchtdrukverdeling die we 's winters ook graag zien. Dat levert het eerste beetje transportkou op. Perfect is het bij lange na niet, de kou bereikt Nederland maar net en impact is dan ook beperkt, maar het zou wel de eerste nachtvorst op 2m opleveren. Leuk om te zien!

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login

Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op di 07 okt 2025 - 22:43
Mooie avondruns vandaag voor iedereen die van zonnig en fris herfstweer houdt. Enkel hogedruk is in deze tijd van het jaar niet altijd meer genoeg om zonnige conditie te creëren. Laaghangende bewolking en mist "brandt" simpelweg niet meer zo goed weg door de lagere zonkracht. Bij met name EC oper ligt het hoog nu echter gunstig waardoor er relatief droge lucht aangevoerd wordt die vrij zonnig weer mogelijk maakt. Dit is is mooi terug te zien aan de zaagtand vanaf halverwege volgende week in de pluim. Hopelijk blijft het erin zitten!

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op wo 08 okt 2025 - 09:24
Er lijkt inderdaad wel iets te gaan veranderen na het weekend als het hoog aan de wandel gaat. Ik juich het EC scenario toe met een periode van aangenaam fris herfstweer en weer meer zon.

GFS daarentegen stuurt het hoog al enkele runs meer richting Groenland. Dan ontstaat een klassiek negatief NAO beeld met hogedruk boven Groenland en lagedruk boven de Azoren. Later in de 00z run mondt dit uit in een zwakke LMG situatie: waarbij twee verschillende luchtsoorten langs elkaar heen bewegen:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Dit is een droomkaart voor de winterliefhebber, helaas nu nog veel te vroeg. Een diepe noordelijke stroming met koude lucht boven Scandinavië, Groot-Brittannië en IJsland. Een stevige zuidelijke stroming boven grote delen van Zuid en Oost Europa. De denkbeeldige scheidingslijn loopt door de kernen van de lagedrukgebieden; hier vanuit het meest noordwestelijke puntje van Spanje, over regio Parijs, regio Brussel tot het zuidelijkste puntje van Zweden.

Rondom die scheidingslijn tussen twee luchtsoorten kan er veel neerslag vallen. Nu in oktober is dat allemaal regen. Mocht zo'n situatie zich in de winter voordoen, dan kan er veel sneeuw vallen aan de noordzijde van de scheidingslijn, met grote onzekerheid en verschillen over kleine afstanden. GFS maakt ons dus alvast lekker met typisch winterse kaarten waar je nu nog helemaal niks aan hebt  ;D

Toch leuk en interessant om af en toe eens wat dieper op in te gaan!  ;)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op wo 08 okt 2025 - 10:38
@Armand , Johann spreekt van een Omega blokkade.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: henkensjoeke op zo 12 okt 2025 - 23:18
waar is omega blokkade gebleven
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 13 okt 2025 - 10:53
Citaat van: henkensjoeke op zo 12 okt 2025 - 23:18waar is omega blokkade gebleven

Hier, we zitten er middenin  ;D

Omega.png

Al meerdere dagen overigens en dat blijft komende week ook zo. Wel zitten we dus steeds aan de oostzijde van het hoog. Daar is de stroming zwak noordelijk met van oorsprong koele en vochtige lucht. Het gevolg; vrij saai en rustig herfstweer met vooral veel bewolking. Heel af en toe een beetje zon of wat motregen. Meer valt er helaas niet echt te melden voor komende week.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op do 16 okt 2025 - 13:40
Haha. Mooi gezegd Armand... zullen we dan ook maar even een update voor de nieuwe week geven? Helaas gaat het een vastgeroeste westcirculatie (wc) worden welke ons na een grijze oktober tot dusver ook nog eens een grijze natte oktober gaat bezorgen. En vooralsnog lijkt deze er de rest van de maand in te blijven. Daarmee past deze oktober toch wel in het rijtje meest sombere oktober ooit lijkt me ^^ ik ben benieuwd wat dat voor de rest van de winter gaat geven.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Bubba op vr 17 okt 2025 - 08:40
Dennis weer helemaal gelukkig, want het schijnt dat er weer een "WC" door het land gaat waaien :P  Gaan we daar weer elke week een berichtje over plaatsen.

Volgens mij persoonlijk valt het wel mee met Oktober qua weer, weinig neerslag, oké niet teveel zon, maar de temperaturen vallen me niet tegen, de kachel heeft in ieder geval nog niet aangestaan.

Citaat van: Dennis789 op do 16 okt 2025 - 13:40zullen we dan ook maar even een update voor de nieuwe week geven? Helaas gaat het een vastgeroeste westcirculatie (wc) worden welke ons na een grijze oktober tot dusver ook nog eens een grijze natte oktober gaat bezorgen. En vooralsnog lijkt deze er de rest van de maand in te blijven. Daarmee past deze oktober toch wel in het rijtje meest sombere oktober ooit lijkt me ^^ ik ben benieuwd wat dat voor de rest van de winter gaat geven.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op vr 17 okt 2025 - 11:00
Het klopt dat oktober momenteel vrij somber verloopt. We zien zo'n patroon wel vaker in de herfstmaanden, dus heel uitzonderlijk is het niet. Bovendien beleven we een bijna recordzonnig jaar tot dusver. In de Bilt staat het jaar 2025 tot en met 16 oktober op een 2e plaats van het meeste aantal zonuren! Dan is het heel begrijpelijk dat het op een gegeven moment ook eens gaat tegenzitten qua zonuren  ;)

Voor mij persoonlijk heeft dit weertype eigenlijk veel voordelen. De aangename temperaturen, weinig wind en droge omstandigheden maken het uitermate geschikt voor wandelingen en hardlooprondes. Bovendien zorgt het stabiele weertype en vooral het ontbreken van veel wind en nachtvorst ervoor dat de herfstkleuren zich langzaam en intens ontwikkelen. Natuurlijk was het met de zon erbij perfect geweest, maar (voor mij persoonlijk) zeker niet verkeerd zo.

Van het weekend krijgen we ook even meer zon te zien, vooral op de zaterdag. Het standvastige hoog ten westen van ons trekt dan namelijk oostwaarts en stuurt tijdelijk wat drogere landlucht naar onze omgeving. Lang duurt het niet, want lagedrukgebieden pakken volgende week hun kans met toenemende wisselvalligheid. Een echte westcirculatie zie ik nog niet duidelijk terug op de weerkaarten, maar wel een zonaal overheersend druksysteem.

Wel wordt het opletten of het niet toch uiteindelijk tot een westcirculatie gaat komen. We zitten de afgelopen maanden (eigenlijk al heel het jaar) in overheersende invloed van blokkades en bijbehorende hogedrukgebieden, onderdeel van een standvastig luchtdrukpatroon wat zichzelf in stand lijkt te houden. De vraag wordt komende tijd of dit patroon gaat bezwijken onder de druk van lagedrukgebieden en we overschakelen op een nieuw overheersend patroon: onze bekende westelijke circulatie. Of blijken de blokkades dadelijk weer terug te keren? Dat laatste lijkt nog een serieuze optie, al neemt de onzekerheid wel toe.

GFS00z laat het eigenlijk best geblokkeerd blijven en geeft het ontstaan van een WC nog weinig kans:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Bij ons weliswaar een stevige zuidwester met veel regen, uitermate passend bij het beeld van een westcirculatie, maar globaal gezien is het patroon toch geblokkeerd.

Samenvattend gaat het patroon na het weekend even op de schop, waarbij het standvastige hoog ten westen van ons verdwijnt en plaats maakt voor lagedrukgebieden met bijbehorende wisselvalligheid en veel wind. De grote vraag is echter of dit de start wordt van een grootschalige patroonverandering (van blokkade naar westcirculatie) of dat we het huidige geblokkeerde patroon vasthouden.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op vr 17 okt 2025 - 12:08
Mooie uiteenzetting Armand, dank daarvoor.
Kun je eens zeggen: Uiteindelijk ga je altijd een westcirculatie tegenmoet zien in de wintermaanden toch?
Want dat is een gegeven feit met intrede van Polar Vortex? En deze ontwikkeld zich elk jaar weer?

Alvast dank :)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op vr 17 okt 2025 - 18:46
Dat kun je inderdaad stellen Dennis. Om dit proces een beetje te begrijpen is het van belang om te weten dat temperatuurverschillen als een motor werken voor het ontstaan van luchtstromingen (door ons 'wind' genoemd). Hoe groter de verschillen, hoe sterker de luchtstromen.

Onze atmosfeer is opgebouwd uit verschillende lagen die elk ook verschillende temperaturen hebben. De belangrijkste laag in de atmosfeer voor het ontstaan van de westcirculatie is de stratosfeer. Deze laag zit afwisselend tussen de 10-30km hoogte bij een luchtdruk van ongeveer 10hPa.

In de zomer zijn de verschillen in temperatuur tussen de Noordpool en de Evenaar minimaal in de stratosfeer. Dat komt door de straling van de zon. Als de winter nadert, neemt de zonnestraling boven de Noordpool af. De stratosfeer aldaar koelt af; er ontstaat een beginnend temperatuurverschil tussen Noordpool en evenaar. Dit gebeurd inderdaad elk jaar en is dus een normaal proces. Daar zitten we momenteel volop in:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Al een duidelijk temperatuurverschil tussen Noordpool en Evenaar. Zoals gezegd zorgt dit verschil voor een aanwakkering van een sterke straalstroom in de stratosfeer; ook wel de poolwervel of Polar Vortex genoemd. Momenteel ook terug te zien als een west-oost-georiënteerde wind om de koude bel boven de Noordpool heen:
Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Dit systeem gaat zichzelf versterken de komende weken. Door de poolwervel kan er namelijk geen warmere lucht naar de Noordpool toestromen. Tegelijkertijd neemt de zonnestraling boven de Noordpool steeds verder af en zal de lucht in de stratosfeer dus nog kouder worden. Hierdoor wordt het temperatuurverschil weer groter met een nóg sterkere poolwervel. Een vicieuze cirkel dus  ;)

Via ingewikkelde processen dwingt deze straalstroom in de stratosfeer ook geleidelijk door naar de onderste luchtlagen van de atmosfeer; die van belang zijn voor ons weerbeeld. Bij een sterke straalstroom hoort vaak een westcirculatie, dus het is zeer aannemelijk dat er inderdaad ergens een keer een westcirculatie gaat opsteken door de sterkere poolwervel. Het hoeft overigens niet altijd te gebeuren, als een straalstroom bijvoorbeeld net wat zuidelijker gaat liggen.

Zoals eerder gezegd houdt een sterke poolwervel de koude lucht gevangen boven de Noordpool. Een sterke straalstroom onderin de atmosfeer houdt op zijn beurt de koude lucht ook gevangen boven de meestal noordelijke regionen. Dit systeem versterkt zichzelf ook.

Door eveneens ingewikkelde processen kan het in de stratosfeer in de loop van de winter ook ineens opwarmen; een SSW genoemd (Sudden Stratospheric Warming). Een bel warme lucht verdrijft dan de bel koude lucht, waarop deze koudere lucht ook kan opwarmen. (Mede door een zuidwaartse verplaatsing en dus weer meer zonnestraling). De poolwervel verschuift hierdoor mee en kan vervolgens ook verzwakken. In zeldzame gevallen draait de circulatie zelfs om naar een overheersende oost-westelijke variant. Dit proces werkt zich vervolgens ook weer uit naar de onderste regionen en verzwakt dan de straalstroom. Die gaat erg slingeren (meanderen), waardoor koude-uitbraken mogelijk zijn. Wellicht komt dit proces later in de winter nog uitgebreider aan bod.

Kort samengevat kan men het zo bekijken:

Komt de winter eraan -> minder zonlicht Noordpool -> afkoeling stratosfeer -> vorming van de poolwervel -> doorwerking naar een sterke straalstroom -> grotere kans op westcirculatie.
- Een straalstroom rond of ten noorden van ons levert dan een zachte winter op (vaak het geval)
- Een straalstroom ten zuiden van ons kan ook winterweer opleveren.

In de loop van de winter KAN er een opwarming van de stratosfeer plaatsvinden -> verschuiving koude luchtbel stratosfeer -> verschuiving en verzwakking poolwervel -> doorwerking naar zwakkere straalstroom -> mogelijkheid tot koude-uitbraken vanuit de Noordpool.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op zo 19 okt 2025 - 18:29
nazomer in november? Volgens de GFS 06z run kan het  ;)

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Maxim op zo 19 okt 2025 - 22:39
Top tekst van Armand. Hou ik van.

Ik zit hierbij met een vraag, waarom loopt die westcirculatie dan los over Europa en heeft dit amper effect op de rest van 3/4 van het andere deel van de wereld? Is dit enkel toe te schrijven aan de atlantische oceaan en het Europese/Russische vasteland?
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 20 okt 2025 - 09:09
Thanks, goede vraag! De westcirculatie, voor nu even straalstroom genoemd, loopt eigenlijk helemaal door van west naar oost over het gehele Noordelijke Halfrond. Dus inderdaad vanuit de Atlantische oceaan, over Europa, naar Azië en dan helemaal over de Grote oceaan via Amerika weer terug naar de Atlantische oceaan. Het is eigenlijk dus een circulair systeem. Goed te zien bijvoorbeeld hier bij GFS:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Je ziet dat ie niet mooi rond loopt; er zitten verstoringen in. Zowel in richting als in sterkte. Die worden veroorzaakt door afwijkende luchtstromen. In de winter bijvoorbeeld zorgt een groot hogedrukgebied boven Scandinavië ervoor dat bij ons de straalstroom ook wordt afgebogen.

In de ideale, normale situatie loopt de straalstroom dus helemaal een rondje van west naar oost over het Noordelijke Halfrond.

Het is een lastig proces hoe de straalstroom precies ontstaat. Voor de geïnteresseerden zal ik een uiteenzetting maken in een volgend bericht ;)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Dennis789 op ma 20 okt 2025 - 09:13
Citaat van: Armand op ma 20 okt 2025 - 09:09Thanks, goede vraag! De westcirculatie, voor nu even straalstroom genoemd, loopt eigenlijk helemaal door van west naar

*KNIP*

 straalstromen ontstaan, zal ik voor de geïnteresseerden uiteenzetten in een volgend bericht! ;)

Thanks Armand. Altijd mooi om dat stukje terug te zien bij mensen om nog iets leervols te willen vertellen. :)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Maxim op ma 20 okt 2025 - 09:25
Dankjewel Armand!
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 20 okt 2025 - 09:58
Voor men die meer wilt weten over het ontstaan van de algemene luchtcirculatie komt hier een uiteenzetting. Voor de start van de uiteenzetting is het van belang om onderstaande natuurkundige principes even in het achterhoofd te houden:

- Als lucht opwarmt, wordt de dichtheid kleiner (lucht wordt lichter) en stijgt de lucht omhoog -> er ontstaat een lage luchtdruk.
- Als lucht afkoelt, wordt de dichtheid groter (lucht wordt zwaarder) en daalt de lucht -> er ontstaat een hoge luchtdruk.

Dan vervolgens de rede waarom bij ons de straalstroom overheersend westelijk is. Dat komt door het Coriolis-effect. Kortgezegd; de kromming van wind door het draaien van de Aarde. De Aarde draait namelijk om haar as, waardoor het afwisselend dag en nacht wordt. Als objecten (in dit geval wind) een lange afstand afleggen, worden ze beïnvloed door deze draaiing. Volgend plaatje maakt dat duidelijk:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


De Aarde draait van west naar oost. Bij de Evenaar is die draaiing veel sneller als nabij de polen. Als een voorwerp (in dit geval lucht) vanaf de Noordpool recht naar het zuiden wil gaan, zorgt de draaiing van de Aarde voor een kromming naar links. Als een voorwerp vanaf de Evenaar recht naar het noorden wil gaan, dan is de kromming naar rechts.

Met dit in het achterhoofd, kunnen we naar de algemene luchtcirculatie gaan. We pakken als voorbeeld het Noordelijke Halfrond en kijken in een rechte lijn van Evenaar naar Noordpool. Dan zien we in de normale situatie 3 verschillende 'luchtcellen': Hardley, Ferrel en Polar:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Bij de Evenaar is het warm met veel zonnestraling. Die warme lucht stijgt op en spreid zich uit naar het noorden (en zuiden, maar dit pakken we voor het voorbeeld even niet mee). Geleidelijk koelt de lucht weer af en daalt. Dit gebeurd ongeveer rond de 30e breedtegraad. Dalende luchtbewegingen zorgen voor een overschot aan lucht = hogedrukgebied. We zien die normaal gesproken inderdaad ook terug rond de 30e breedtegraad; bekendste voorbeeld is het hogedrukgebied nabij de Azoren.

Het overschot aan lucht hier stroomt enerzijds weer terug naar de Evenaar en voltooid daar de Hardley cel, en anderzijds stroomt de lucht verder naar noordelijke regionen tot ongeveer het 60e breedetgraad. Hier stijgt de lucht weer en vormt daarmee de Ferrel cel. Stijgende lucht vormt een tekort aan lucht aan de grond = lagedrukgebied. Die zien we inderdaad normaal gesproken terug rond de 60e breedtegraad; nabij IJsland en Scandinavië. De Polar cel is voor nu niet zo relevant en ontstaat voornamelijk door koude lucht boven de polen die daalt.

Nu komt het belangrijkste gedeelte. We weten dus dat er aan de grond twee belangrijke stromingen ontstaan door deze verschillende cellen:
- Een luchtstroom vanaf de 30e breedtegraad naar de Evenaar toe -> dus zuidelijk gericht (onderdeel van de Hardey cel)
- Een luchtstroom vanaf de 30e breedtegraad naar de 60e breedtegraad toe -> dus noordelijk gericht (onderdeel van de Ferrel cel)

We hebben net hierboven geleerd dat stromingen naar noord en zuid niet recht verlopen, maar krommen door de beweging van de Aarde. De luchtstroom naar de Evenaar buigt dus af naar links (rode pijl hier beneden) en de stroming noordelijk naar de 60e breedtegraad buigt af naar rechts (blauwe pijl hier beneden). Je krijgt dan dit beeld:

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Op het Noordelijke Halfrond een oostelijk georiënteerde wind vanaf de 30e breedtegraad naar de Evenaar. Ook de Passaatwind genoemd. Dat is de rede dat orkanen bijvoorbeeld altijd vanaf de kust van Afrika richting Amerika bewegen en nooit andersom.

Verder noordelijk zien we vanaf de 30e breedtegraad een westelijke georiënteerde wind naar de 60e breedtegraad lopen. Dit is onze bekende straalstroom. Ook hier weer het voorbeeld van orkanen die bijvoorbeeld vanuit Amerika wel eens de oversteek maken naar Europa.

Dit is dus de achterliggende rede waarom we hier op het Noordelijk Halfrond op onze breedtegraad voortdurend te maken hebben met een westelijke aanvoer. Op het Zuidelijke Halfrond gelden dezelfde principes, maar is de kromming van lucht precies omgekeerd.

Tot zover deze uiteenzetting. Het is een lastig proces, ik heb het zelf ook vaak moeten overlezen, maar als je het eenmaal snapt dan wordt alles een stuk logischer  ;D
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Mafkees op ma 20 okt 2025 - 11:59
Ok nu snap ik nog steeds niet hoe de straalstroom op het zuidelijk halfrond van oost naar west zou waaien.

Ik begrijp dat de straalstroom op onze hoogte van west naar oost waait omdat die lucht als het ware vooruit wordt geslingerd vanaf de 30e breedtegraad door het verschil in rotatiesnelheid van de aarde tussen die breedtegraad en waar wij liggen.

Dan zou ik verwachten dat dit ook zo is voor de equivalente straalstroom op het zuidelijk halfrond omdat de draairichting daar niet anders is, wat ook zo lijkt te zijn als ik op windy kijk. Ook op het zuidelijk halfrond zie ik daar een straalstroom die van west naar oost blaast.

Wat ik hieruit wel begrijp is waarom de draairichting rond lagedrukgebieden bij ons tegen de klok in draait, en met de klok mee op het zuidelijk halfrond, omdat dit dus zo geforceerd wordt vanaf de evenaar.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op ma 20 okt 2025 - 12:48
Je hebt helemaal gelijk @Mafkees , een foutje van mij!

Het is inderdaad de draairichting die omgekeerd is, maar de wind die daardoor ontstaat loopt inderdaad ook op het Zuidelijk Halfrond gewoon van west naar oost tussen de betreffende breedtegraad. Ik ga het aanpassen in het bericht. Dank voor je oplettendheid!  ;)
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: flyineddy op ma 20 okt 2025 - 23:18
Bedankt voor de uitleg @Armand !

Even totaal iets anders. Er zijn vandaag op meerdere plekken in de BeNeLux en noord Frankrijk windhozen voorgekomen. Onder andere deze in Friesland:
https://x.com/weermanrobert/status/1980341893394493653

https://www.ad.nl/binnenland/tornado-scheert-over-friesland-voorbijganger-weet-foto-te-maken~acc41460/

In noord Frankrijk is daarbij helaas zelfs iemand om het leven gekomen en meerdere mensen gewond geraakt.  :'(

https://x.com/ArameteoF22949/status/1980319535426335040

https://x.com/InfosFrancaises/status/1980349729071329384

https://x.com/PavanFederico00/status/1980351056677892573

Eddy.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op di 21 okt 2025 - 13:07
De komende dagen gaan ronduit herfstachtig verlopen, het zal regelmatig gaan regenen en ook de wind is duidelijk aanwezig. Vooral donderdag/vrijdag is een aandachtspunt, dan trekt een randstoring over ons heen die afhankelijk van de precieze trekrichting voor stormachtige condities zou kunnen zorgen. Ec oper zit momenteel zo rond het ensemble gemiddelde en dat is niet zo extreem. maximaal 100km/u aan de kust meer richting 50-70km/u in het binnenland.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Maar de onzekerheid is nog groot bij ARPEGE zien we een complex samenspel van randstoringen die de zware windstoten veel dieper landinwaarts weten te brengen. Bij ICON zien we windstoten van meer dan 130km/u voor delen van de kust. Dat zien we ook terug bij de nieuwste Harmonie run. Het is een situatie waar modellen zelfs op de korte termijn nog veel moeite mee hebben waardoor de kans zeker bestaat dat het zwaarder uitpakt dan wat EC nu voor ogen heeft.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: TMCThomas op di 21 okt 2025 - 16:54
Bij harmonie zie je nu ook duidelijk de meerdere kleine kernen/randstoringen. Die maken ook bij Harmonie zwaardere windstoten in het binnenland mogelijk. In de huidige run reikt de 110km/u tot aan Gelderland.

Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login


Guests are not allowed to view images in posts, please Register or Login
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op di 21 okt 2025 - 19:06
Uiterst onzekere situatie zo met die kleine sublaagjes die ontstaan inderdaad. Het verschilt ook soms fors van run tot run. Blijft wel iets om zeker in de gaten te houden.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Ubachsberg op wo 22 okt 2025 - 14:12
Morgenavond code oranje voor kustprovincies, paniekvoetbal of?
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Armand op wo 22 okt 2025 - 15:03
Citaat van: Ubachsberg op Gisteren om 14:12Morgenavond code oranje voor kustprovincies, paniekvoetbal of?

Twijfelgevalletje als je het mij persoonlijk vraagt. Feitelijk ligt het criterium voor een code oranje aan de kust op windstoten boven de 120km/u in het winterhalfjaar. Daar gaan we op grotere schaal waarschijnlijk niet aan komen. Het KNMI spreekt zelf ook van windstoten tussen de 100-120km/u langs de kust. Dat criterium lijkt dus niet gehaald te worden. Tevens lijkt de piek vooral in de avond en nacht te vallen en dus bijvoorbeeld niet tijdens de spitsuren.

Toch snap ik de keuze ook wel een beetje. We zitten nog redelijk vroeg in het stormseizoen en de bomen hebben nog best wat blad. Dat betekent dat de schade mogelijk groter kan uitpakken dan je op basis van het jaargetijde zou verwachten. Er zit ook een kleine onzekerheid nog in de zwaarte van de windstoten, maar op grotere schaal >120km/u lijkt er (gelukkig) niet in te zitten.

Soms is het niet heel eenduidig om voor geel of oranje te kiezen, dit is zo'n mooi voorbeeld. Het lijkt een 'doorsnee' herfststorm te worden die we meestal ieder jaar wel eens meemaken. Vooral aan de kust toch ook wel flinke windstoten, mogelijk uitschieters tegen de 120km/u. Was deze situatie precies een maand later, met inmiddels kale bomen, was het misschien bij geel gebleven.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Extremissimorum op wo 22 okt 2025 - 15:29
Tja, ik vind 'm ook heel dubbel. De situatie oogt erg complex, letterlijk, met verschillende windvelden om in de gaten te houden.

Ik tel er nu 3:
1) Eentje donderdagmiddag, vooral in Zeeland en Zuid-Holland. Hier horen windstoten van ca. 80 km/u bij.
2) De volgende rond de avondspits. Wind vanuit het noordwesten, vooral rond de Randstad: dat kan een heel drukke avondspits worden. Hogeresolutiemodellen komen bij dit gebied met de windstoten van 100 tot 120 km/u in de kustprovincies.
3) En dan het laatste windveld, zaterdagochtend. Veel onzekerheid uiteraard, maar na de windpiek van situatie 1 blijft het lang nog flink waaien, tot de wind weer verder toeneemt. ICON laat dit nu goed zien.

Het moge duidelijk zijn dat situatie 2 de meeste aandacht verdient. Een fel, niet al te lang durend windveld, dat wel degelijk impact zal hebben door de harder dan gebruikelijke windstoten, na een dag met flink wat neerslag, tijdens de avondspits.
Maar daar zit dus ook onzekerheid: elke van bovenstaande gebieden kan ook later ontwikkelen, met gebjed 1 tijdens de avondspits en pas 's avonds laat het felste windveld (zoals Arpege laat zien).

Code oranje lijkt me kortom voor dit tweede windgebied terecht. Het is afwachten hoe de hi-res modellen vandaag en morgen(ochtend) de verdere details inkleuren. Als 120 km/u een mogelijkheid blijft, is een weeralarm ook niet uitgesloten gezien de timing en locatie. Ik denk zelf dat oranje de boodschap ook wel overbrengt.
Titel: Herfst discussietopic 2025
Bericht door: Joep op wo 22 okt 2025 - 17:50
Mooi stukje over wat extremissimorum hierboven ook aangeeft in onderstaande link

https://www.weerverteller.nl/verhalen/storm-donderdag-en-vrijdag-complexe-verwachting