Berichtgeving over de droogte in Nederland

[Armand]

Zoals verwacht heeft het gedruppel nog weinig veranderd

https://nos.nl/artikel/2246326-schijn-bedriegt-droogte-nog-steeds-groot-probleem.html

Inderdaad, je ziet het ook wel buiten. Het plaatselijke gazon is misschien wat kleurrijker geworden en de planten in de tuin kunnen er weer even tegenaan, maar de grote grasvelden en akkervelden zijn weer opnieuw kurkdroog. Het meeste water van de buien loopt ook nog eens via de rioleringen en afwateringen weg en kon niet effectief gebruikt worden. Om dit probleem op te lossen moet je echt wekenlang motregen of lichte regen hebben die de velden 'natuurlijk besproeit'. Logischerwijs gaat dat niet gebeuren, ook komende weken wordt het weliswaar misschien wat koeler, maar nog steeds zonder significante periodes met regen.

We kunnen dus alleen maar hopen dat de schade enigszins meevalt. De kans lijkt mij wel aannemelijk dat zeker in de kustregio's nog wel eens veel water kan gaan vallen straks in de herfst door de warme Noordzee. Te laat voor de schade die reeds al aanwezig is, maar het is wel toch een zekerheid dat deze droogte niet chronisch gaat worden.

[TaL]

Inderdaad, je ziet het ook wel buiten. Het plaatselijke gazon is misschien wat kleurrijker geworden en de planten in de tuin kunnen er weer even tegenaan, maar de grote grasvelden en akkervelden zijn weer opnieuw kurkdroog. Het meeste water van de buien loopt ook nog eens via de rioleringen en afwateringen weg en kon niet effectief gebruikt worden. Om dit probleem op te lossen moet je echt wekenlang motregen of lichte regen hebben die de velden 'natuurlijk besproeit'. Logischerwijs gaat dat niet gebeuren, ook komende weken wordt het weliswaar misschien wat koeler, maar nog steeds zonder significante periodes met regen.

We kunnen dus alleen maar hopen dat de schade enigszins meevalt. De kans lijkt mij wel aannemelijk dat zeker in de kustregio's nog wel eens veel water kan gaan vallen straks in de herfst door de warme Noordzee. Te laat voor de schade die reeds al aanwezig is, maar het is wel toch een zekerheid dat deze droogte niet chronisch gaat worden.

Dat zou ik maar niet te luid roepen, als de stroming gewoon aflandig is en ons weer gedomineerd wordt door hogedrukgebieden zal je niets hebben aan die warme zee

[Tam]

Ondanks dat we wat neerslag hebben gehad en je alweer wat groen spul kan zien ontstaan in de bruine vlaktes gaat de droogte nog even door. Ook de projectie van de 15daagse in de neerslagtekortgrafiek geeft dit aan. Het gemiddelde (zwarte stippellijn) laat het zelfs oplopen richting de top van enkele weken terug, maar ook de onderkant van het grijze vlak (de runs met de meeste neerslag) geeft aan dat we in het meest gunstige geval zo rond de 300mm tekort blijven houden. Als de hoeveelheden neerslag laag blijven de komende maand hebben we een serieuze kans om weer boven het recordjaar 1976 uit te komen.

Wel is het zo dat we nu normaal/gemiddeld boven de 100mm tekort zouden hebben om vervolgens te eindigen net onder de 100mm. Als je dit gemiddelde projecteerd op de huidige situatie eindigen we net onder de 300mm op 1 oktober om vervolgens gereset te worden en dan beginnen we weer op 0 op 1 april 2019. Het zou fijn/informatief zijn als we de gegevens ook in de winter periode zouden kunnen volgen. Ik weet niet of het knmi deze gegevens bijhoudt, ze zijn iig niet publiekelijk toegankelijk.

[dennis089]

Ik hoop dat we zo'n fikse natte herfstdagen gaan krijgen he. gewoon in een dag 200 mm neerslag. dat zou wat zijn 

[Lothiriel]

Ik vind het raar dat dat neerslagoverschot gewoon gereset wordt in maart, dat slaat toch eigenlijk nergens op? Of zeg ik nu iets heel vreemd. Want stel dat het een droge herfst en winter worden dan is het neerslagtekort toch geen 0 mm maar wellicht 300+ zoals nu? 

[Tam]

Ik vind het raar dat dat neerslagoverschot gewoon gereset wordt in maart, dat slaat toch eigenlijk nergens op? Of zeg ik nu iets heel vreemd. Want stel dat het een droge herfst en winter worden dan is het neerslagtekort toch geen 0 mm maar wellicht 300+ zoals nu? 

We spreken altijd over een neerslagtekort/overschot maar wat er daadwerkelijk gemeten wordt is de verdamping min de neerslag. Aangezien er in de wintermaanden weinig verdamping plaatsvind wordt dit (in ieder geval niet publiekelijk) niet gepubliceerd.

Verdamping in deze vorm is niet helemaal hetzelfde als het verdampen boven een wateroppervlakte. Als de toplaag van de aarde is uitgedroogd zal er verder niet veel grondwater verdampen. Het heeft wel te maken met de beplanting en de zuigkracht van de planten. In het groeiseizoen nemen de planten veel water op om te groeien en onttrekken het hiermee uit de grond. In de winter onttrekt de begroeiing nauwelijks vocht aan de bodem, maar de bodem zelf neemt natuurlijk ook vocht op. Denk bijvoorbeeld aan een plantenpot op een schotel waarbij je water in de schotel giet, de bodem zuigt het op. Dit zal gebeuren totdat er een evenwicht zit tussen de zuigkracht van de bodem (omhoog) en de zwaartekracht (omlaag).. Ik neem aan dat ze pas vanaf 1 april beginnen met weergeven van de metingen omdat vanaf deze tijd het groeiseizoen een echte invloed zal hebben op de bedoelde verdamping. Als er hier een bodemkundige op het forum zit kan deze vast meer over de bodemverdamping vertellen. Maar hier is er iig meer informatie over verdamping te vinden:

https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/achtergrond/verdamping-in-nederland

Maar ik ben het wel met je eens dat het fijn zou zijn als de data gepubliceerd zou worden. De grafiek die ik plaats, neerslagtekort, en de kaart, potentieel doorlopend neerslagoverschot hebben ook andere manieren van weergeven.

Het neerslagtekort in de grafiek loopt op als er meer verdampt dan dat er valt. Als deze op 0 komt stopt de grafiek en zal niet negatief uitvallen. Zodra er een dag is dat er weer meer verdampt dat er valt loopt het weer op. Dwz als het vandaag zou regenen waarbij er een groot neerslagoverschot ontstaat maar er morgen niks valt er vanaf morgen gewoon weer een neerslagtekort ontstaat. Dit verklaart ook waarom we aan het einde van de grafiek we een gemiddelde hebben van 100mm tekort.

Op de kaart daarentegen wordt wel alles bijgehouden. In plaats van dat het neerslagtekort op zou lopen wordt de verdamping eerst van het overschot afgetrokken. Hierdoor kan het dus theoretisch zo zijn de de grafiek een tekort aan geeft en de kaart een overschot waarbij de grafiek een stuk dramatischer kan ogen.

Meer lezen over het neerslagtekort (kaart):
https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/achtergrond/achtergrondinformatie-neerslagtekort
Meer lezen over het doorlopend potentieel neerslagoverschot (kaart)
https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/geografische-overzichten/neerslagoverschot

Onderstaand de huidige situatie.

Btw. Ik ben niet professioneel opgeleid in de meteorologie of bodemkundigheid en laat me graag verbeteren door de mensen die dat wel zijn 

[Eric]

Wow Tam! Dank voor deze uiteenzetting, nu snap ik het ook. Fijn dat er op dit forum zoveel wordt uitgelegd, TOPTEAM!

[Tam]

Weer even een korte update, niet veel te melden overigens  maar wou toch ff de kaarten enzo plaatsen.

[TMCThomas]

Ondanks dat het nog erg droog blijkt te zijn valt daar hier in elk geval weinig meer van te merken, al het gras is weer volledig groen, bomen houden hun blad ook weer vast en de grond voelt zelfs al weer een beetje zompig aan (kleigrond) maargoed er is hier de afgelopen maand dan ook in totaal (als mijn weerstation correct is) 129.2 mm aan regen gevallen. Bedankt dat je ons up to date houdt

[Tam]

Ondanks dat het nog erg droog blijkt te zijn valt daar hier in elk geval weinig meer van te merken, al het gras is weer volledig groen, bomen houden hun blad ook weer vast en de grond voelt zelfs al weer een beetje zompig aan (kleigrond) maargoed er is hier de afgelopen maand dan ook in totaal (als mijn weerstation correct is) 129.2 mm aan regen gevallen. Bedankt dat je ons up to date houdt

Het wordt bijgehouden tot 1 oktober dus tot die tijd zal ik zo af en toe een update doen, zeker gezien er een poll is gemaakt. In de omgeving ziet het er een stuk beter uit ja, maar de waterstanden in de rivieren late het nog niet zien het is alleen geen hot topic meer dus de aandacht hiervoor verslapt.

[Armand]

Even een update over het neerslagtekort;

We horen er weinig over in het nieuws en de natuur ziet er ook alweer een stuk frisser en gezonder uit op de meeste plaatsen. Echter het neerslagtekort bedraagt nog steeds zo'n 150 tot meer dan 300 millimeter. Hier een overzicht over Nederland:



De droogste gebieden met soms wel meer dan 300 millimeters aan tekort zijn voornamelijk te vinden in delen van Zeeland en Noord-Brabant, een brede strook ten westen van de Veluwe, rondom het IJsselmeer, het zuidoosten van Groningen en een grote strook lopend van het oosten over vrijwel geheel Limburg. Delen van Zuid en Noord Holland, Friesland, Groningen en het westen van Utrecht hebben wat meer neerslag gekregen, met name in de vorm van plaatselijk stevige buien (zoals gisteren) of buien getriggerd vanaf zee. Grofweg in de zuidoostelijke helft nog steeds extreme droogte met veelal 250 mm tekort of meer en in de noordwestelijke helft iets natter, maar ook daar nog een uitzonderlijk hoog tekort voor de meeste plekken.

Landelijk gezien is er in augustus niet meer veel veranderd aan het neerslagtekort. De stijgende lijn is gelukkig gebroken. Augustus bevatte pieken en dalen en zo zal september er waarschijnlijk ook uit gaan zien:

We kunnen daarbij toch al met zekerheid zeggen dat we het recordjaar niet gaan verbreken.

[Remy]

Jammer dat het natste jaar er niet bij staat.

[Tam]

@Armand. Je was me ff voor met het plaatsen. ?? De droogte is nog lang niet voorbij maar gelukkig is het oplopen wel gestopt. Nu nog wat flinke neerslaghoeveelheden bij onze oosterburen om de waterstanden in de rivieren weer te zien stijgen. Het recordjaar zullen we idd niet meer voorbij gaan. Er is zelf een kans dat 2018 niet eens bij de top 5% gaat aankomen.

@Remy

Helaas gaan die grafieken niet zover terug in de tijd. Onderstaand is de grafiek van 2001 welke met een jaarsom van 1038.9 mm (De bilt) op plaats 4 staat na 1998, 1965 en 1966.

[Tam]

Niet veel te melden. De droogte blijft zo rond of net onder de 300 mm schommelen. Nog een paar weekjes en dan is het seizoen van bijhouden weer afgelopen.

[Tam]

Weer een korte update. Met het aangename weer van deze week is de droogte is weer iets opgelopen. Als je de kaart van mn vorige post bekijkt en de huidige er naast is goed te zien hoe het donkerrode gebied zich weer heeft uitgebreid.

De meter staat nu op 307mm tekort. Het hoogste punt in Augustus (de top) kan ik alleen maar terug vinden als 306mm tekort. Aangezien ik de officiële data niet weet kan ik hier geen conclusies uit trekken, dus dat moeten jullie zelf maar doen. 

[Tam]

Bij deze nog een laatste update. De regen van afgelopen weekend heeft een kleine verlichting gegeven. Maar helaas is het nog niks om over naar huis te schrijven. Nederland blijft (ook al is het wat minder diep-) rood gekleurd.

@Armand aangezien jij de poll hebt geopend? Sluit jij dit droogte verhaal af als de telling op 1 oktober stopt?

[Armand]

Bij deze nog een laatste update. De regen van afgelopen weekend heeft een kleine verlichting gegeven. Maar helaas is het nog niks om over naar huis te schrijven. Nederland blijft (ook al is het wat minder diep-) rood gekleurd.

@Armand aangezien jij de poll hebt geopend? Sluit jij dit droogte verhaal af als de telling op 1 oktober stopt?

Ik zal een afsluitend bericht plaatsen op of iets na 1 oktober. Ik laat het topic overigens (voorlopig) nog open, we zitten zoals je al aangeeft nog steeds in vrij extreme droogte en ik ben wel benieuwd hoe het er straks eind december voor staat voor de gevallen neerslag dit jaar. Wellicht dat daar dan gegevens over te vinden zijn of nog komen en die kunnen dan hier nog geplaatst worden.   Via deze weg wil ik jou en Arend in elk geval alvast bedanken voor het openen van dit topic en het bijhouden van interessante updates en nieuwsartikelen!

[dennis089]

Heel erg bedankt jullie voor dit topic. Zeker tijdens de echte droogte heb ik hier toch wel met interesse naar gekeken. Statistiek hoort een beetje bij mijn achtergrond 

[Armand]

We zijn in oktober beland en dat betekent dat het KNMI stopt met het bijhouden van het neerslagtekort. We kunnen de balans gaan opmaken voor het zomerhalfjaar:


297 millimeters tekort aan neerslag gemiddeld gezien over 13 landelijke weerstations. Geen record, maar wel een plek tussen de 5% droogste jaren ooit gemeten. Een behoorlijke hoeveelheid neerslag die dus niet gevallen is. Voor de poll is de juiste uitslag dus 250-300 millimeter. Slechts 2 mensen met het juiste antwoord, waaronder ik , al zat de grotere groep van 300-350 natuurlijk ook dichterbij. Leuk om zo'n poll bij te houden, maar voor de natuur werd het wel even serieus droog. In augustus en september enige verbetering in de vorm van neerslag. Als je goed naar de grafiek kijkt dan zie je echter dat het totale neerslagtekort in deze maanden niet is afgenomen, maar met pieken en dalen uiteindelijk rond dezelfde waarden gebleven.

Of de natuur daar écht flinke schade van heeft opgelopen blijft moeilijk te zeggen. Het landschap is enige tijd flink verdort geweest of is dit nog steeds. Het zag er allemaal even slecht uit in de zomermaanden toen de combinatie droogte, zon en hitte toch wel funest waren voor de groenbedekking op veel plekken. In augustus en september trok dit op veel plaatsen toch alweer iets bij naar de groene kant. We zullen volgend voorjaar zien hoe het er met de natuur voor zal staan, dan wordt eventuele schade pas echt duidelijk.
De boeren hebben het in elk geval wel heel zwaar gehad afgelopen zomer. Sproeien, sproeien en dan niet meer sproeien vanwege een verbod door watertekort. Het was een erg stressvol seizoen met verminderde oogst of zelfs mislukte oogt. Waar de boeren zaten te balen, was het een prima jaar voor de wijnboeren natuurlijk.

In Nederland zijn er plaatselijk wat verschillen, maar we kunnen wel concluderen dat er overal een flink neerslagtekort is:


Met name de kustregio's van Noord- en Zuid-Holland en het Noorden van het land kwamen er 'het beste' vanaf met hier een tekort van globaal 120 tot 240 mm. Dit is te danken aan plaatselijke, maar zeer hevige plensbuien en kustconvergentie. Grootschalige extreme droogte zijn met name te vinden in Zeeuws Vlaanderen, een strook lopend van Oost-Utrecht richting Noord-Brabant, Limburg en het Oosten van het land. Daar ruim 300 millimeters aan tekort, hoeveel precies valt niet te zeggen omdat simpelweg de legenda ermee ophoudt...
We kunnen globaal gezien stellen dat het noordwestelijk deel van het land de meeste neerslag heeft gehad en het zuidoostelijke deel van het land de minste.

Een extreem droog zomerseizoen dus, het leek zelfs even een recordjaar te worden, maar al met al verdiend dit jaar zeker ook een notering in de geschiedenisboeken.

Jammer genoeg stopt het KNMI met het bijhouden van het neerslagtekort. Wie weet wat er de komende maanden nog allemaal gaat gebeuren. Ik hoop eind van het jaar toch ergens een jaaroverzicht voor de neerslag uit te kunnen halen.

[Tam]

Mooi verhaal.

Zal ik deze er dan even bij plaatsen? Dan hebben we iig de data van hoeveelheid neerslag op 1 oktober vastliggen.

Aangezien de verdamping vanaf nu aardig terug zal vallen wordt het een wat eenvoudiger rekensommetje einde van het jaar (of 1 april vanaf wanneer het weer gemeten gaat worden)

Sowieso was dit een bijzonder jaar qua (gebrek aan) neerslag, hitte en blokkades. Ben benieuwd wat de komende maanden zullen brengen.