Sneeuwgrens voorspellen met één simpele formule

[Shadow112]

Sneeuwgrens voorspellen met één simpele formule

Is het mogelijk om de sneeuwgrens op een willekeurige locatie in de Alpen te voorspellen? Weense onderzoekers hebben een relatief eenvoudige formule opgesteld waarmee ze hopen dat dit in de nabije toekomst mogelijk is. Op basis van metingen die gedurende veertig jaar zijn verzameld, hebben de Oostenrijkse wetenschappers Michael Hantel en Christian Maurer een algemene formule afgeleid waarmee de sneeuwduur op een willekeurige plek berekend kan worden. De metingen werden gedaan in de periode 1961-2000 in 268 weerstations in de Oostenrijkse en Zwitserse Alpen. Ze publiceerden hun 'sneeuwformule' in het Meteorologische Zeitschrift. Hun artikel The median winter snowline in the Alps is gratis te downloaden.

Bij het rekenwerk van Hantel en Maurer worden lastige differentiaalvergelijkingen gebruikt, maar de uiteindelijke formule is verrassend eenvoudig toe te passen: het enige dat ingevoerd hoeft te worden, zijn de voorspelde gemiddelde temperatuur voor het hele Alpengebied, en een waarde die wordt bepaald door de geografische ligging en hoogte van de betreffende plaats. Eenvoudiger kan het haast niet: temperatuursvoorspellingen vind je met een enkele muisklik, soms wel tot 16 dagen vooruit. Specifieke temperatuurmetingen in de weerstations zelf zijn niet nodig. Michael Hantel, die als metereoloog verbonden is aan de universiteit van Wenen, gaf in een interview in de Zwitserse SonntagsZeitung toe dat seizoenstemperatuurverwachtingen van het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts nog erg onbetrouwbaar zijn, maar desalniettemin steeds beter worden. Het doel van zijn onderzoek is om in elk geval een sneeuwvoorspelling te kunnen doen voor de start van het winterseizoen. Als de formule werkt, kunnen toeristen snel zien of een skigebied sneeuw heeft – of niet. De Weense onderzoekers gebruikten de metingen onder andere om de gemiddelde sneeuwgrens in de Alpen te bepalen. Volgens hun definitie is dat díe hoogte waarbij het aantal dagen mét sneeuw in evenwicht is met het aantal dagen zónder sneeuw – in de wintermaanden, wel te verstaan. Het resultaat: 641 meter. Dat betekent dat er in de Alpen op een hoogte van 641 meter een kans is van 50% op sneeuw en 50% kans op geen sneeuw. Dit zijn zogeheten 'a priori' kansen – als het eenmaal winter is en er lígt sneeuw op 641 meter, dan is de kans vanzelfsprekend geen 50 procent dat die sneeuw de volgende dag verdwenen is.

De moeilijkheid bij het opstellen van de 'sneeuwformule' is dat zo'n gemiddelde lang niet alles zegt, want de spreiding rondom het gemiddelde is groot: van jaar tot jaar zijn er sterke schommelingen, het hangt er maar net vanaf of er een strenge of zachte winter is. Nog een complicatie: de gemiddelde sneeuwgrens is niet voor het hele Alpengebied gelijk. Naar het oosten toe wordt het klimaat continentaler en kouder, en neemt de gemiddelde sneeuwgrens dus af.


_{De witte lijn geeft de gemiddelde sneeuwgrens in de Alpen: 641 meter. Op die hoogte is de kans fifty-fifty dat er sneeuw ligt in de winter.
Afbeelding: © Michael Hantel en Christian Maurer}

Andere wetenschappers betwijfelen of de Weense sneeuwformule werkelijk doet wat het belooft. Het is vaak zo dat er over een lange periode een duidelijke trend waarneembaar is, zegt klimatoloog Martin Beniston van de universiteit van Genève. Maar daarmee kun je nog geen voorspelling doen voor een enkele winter. We zullen het zien, de volgende winter.

_{Bron: kennislink.nl}