Winterverwachting 2014-2015 (discussie topic)

[Weerfreak 1337]

misschien dat het warme noordzeewater word benut wanneer er flink koude lucht tot bij ons komt en ons flinke sneeuw(buien) gaat geven
maar dan moet de stroming wel N/NW zijn ipv NO

Klopt, daar heb ik ook nog over na zitten denken. Dat zou idd een mooie "sneeuwtrigger" kunnen zijn. Aan de andere kant: lucht die over het warme water stroomt warmt snel op.

[ron12]

Misschien krijgen wel een Groenland winter, of te wel een vuile winter zoals 1978/1979, met veel sneeuw en ijs  Van mijn mag het. en hoe begon die winter ook al weer. lees het hier http://www.schaats-en-skate.nl/cees/1979.htm ook leuk

[Jan van Ooijen]

Stratosferische beschouwingen

*** Het is niet toegestaan om dit bericht elders te publiceren zonder toestemming ***

Omdat er binnen de diverse media nogal wat  wordt "geroep-toetert" over de Polar Vortex, eerst nog maar eens even kijken wat dat nou precies is, daarna een korte beschouwing over de interessante ontwikkelingen op termijn zoals de weermodellen daar mee op de proppen komen!

Polar vortex
De beleving van het weerbeeld vindt altijd plaats aan de grond, want daar houden wij mensen ons meestal op. Maar het zijn juist de patronen hoog in de atmosfeer die sturend zijn voor de ontwikkelingen aan de grond. De zogenaamde 'polar vortex' vormt een belangrijk onderdeel van het omvangrijke complexe systeem in onze atmosfeer dat resulteert in ons weerbeeld aan de grond. De 'Polar Vortex' wordt gevormd door koude lucht rondom de polen,  vanaf 5 kilometer boven het aardoppervlak. Deze aanwezigheid van kou levert lagedrukwerking op in de bovenlucht.



Er dient onderscheid gemaakt te worden tussen enerzijds de troposferische polar-vortex (TPV) en anderzijds de stratosferische polar-vortex (SPV). Met de stratosferische polar-vortex wordt de eigenlijke polar-vortex bedoeld, een traag systeem welke zich manifesteert  in de stratosfeer op 12 tot 30 km hoogte ( 100 hPa tot 10 hPa). Zowel op langere als ook op kortere tijdschalen blijken de stratosfeer en de troposfeer gekoppeld te zijn. Zo leiden bv variaties in de stratosferische westenwinden enkele weken later tot soortgelijke variaties in de tropoferische westenwinden.

Rossby golven
Anderzijds kunnen de Rossby-golven zich tot in de stratosfeer voortbewegen (bergen, hogedrukgebieden) met als het gevolg dat ook de stratosferische jetstream gaat ``zwingen``. De windsnelheden nemen gedurende de daaropvolgende 2 tot 3 maanden gestadig af met als gevolg dat de polar-vortex zo instabiel wordt dat warme lucht tot in de hogere atmosfeer boven de Noordpool doordringen kan.



Deze opwarming van de stratosfeer (major warming) leidt tot het uiteenvallen (2 helften) van de polar-vortex (een zgn. polar-vortex split). Boven het noordelijk halfrond zien we een overgang naar meer meridionale atmosferische stromingen (blokkades) met transport van koude arctische luchtmassa's tot zuidelijke breedtegraden. Dit vindt plaats boven zowel de USA als boven Europa.

Algemeen kan men stellen;
-een sterke TPV leidt tot sterke westenwinden (zonaal) / positieve fase AO-NAO
-een zwakke TPV leidt tot verhoogde blokkades (meridionaal) / neg fase AO-NAO


<sub>Zwakke Polar-Vortex (kou)


Sterke Polar-Vortex (warm)</sub>

Slingerende straalstroom: afwisseling
Op de grens tussen deze zeer koude bovenlucht en de warmere lucht bevindt zich een relatief smalle zone waarin over een relatief kleine afstand grote temperatuursverschillen bestaan. Op (en als gevolg van) die scherpe overgang vinden we de straalstroom terug, de zone waarin zich de meest actieve depressies aan de grond ontwikkelen.

Goed tot zover duidelijk, of misschien toch niet ?
De oorzaak van "(sudden)stratospheric warmings" (SW) mag dan wel min of meer bekend en er zijn al boeken vol over geschreven en vele studies aan gewijd, het is en blijft echter een nogal technische materie die vooral ook de nodige (theoretische)kennis van de basis van de dynamica van de atmosfeer (quasigeostrofische benadering) vereist. Daarbij komt ook nog eens dat de neerwaartse werking van bijvoorbeeld de SSW (sudden stratospheric warmings) op de lagere atmosfeer (troposfeer) veel minder goed dynamisch wordt begrepen. Ofschoon het meeste van wat er in de stratosfeer gebeurt het gevolg is van de ontwikkelingen in de troposfeer geldt hetzelfde ook voor hetgeen zich in de andere richting afspeelt. We moeten dan dus ook zeer voorzichtig zijn met het 1 op 1 terugkoppelen van dit soort ontwikkelingen in beide richtingen. Veel eerder zal het een opstapelen van 1 op 2 dan wel 3 onzekerheden worden.



Feit is echter dat de stratosfeer in aanloop naar de winter en tijdens de wintermaanden door het ontbreken van zonlicht in het poolgebied steeds verder en verder afkoelt . Daarmee wordt de Polar Vortex steeds krachtigere en tegelijkertijd nemen ook de temperatuursverschillen tussen Pool en het subtropische hoog (en dus ook de sterkte van de zonale stroming -jetstream) verder toe .  Dit leidt ertoe dat we met een positieve AO gekoppeld met een extreem positieve NAO. De afgelopen wintermaanden kenmerkten zich juist door bovenstaand ontwikkelingen en daarmee de zachte winter in west Europa

"Ommekeer" in de maak
De afgelopen dagen zien we echter toch wel opvallende veranderingen optreden in zowel de troposfeer als ook in de stratosfeer. Deze veranderingen hebben vooral te maken met een zgn verhoogde wave-1 wave-2 activiteit welke ervoor zorgen dat de troposfeer en ook de stratosfeer zullen gaan opwarmen in plaats van afkoelen. Met name voor de stratosfeer is deze zgn wave-1 en wave-2 activiteit van belang. Een hoge wave-1 activiteit kan de vortex van de pool af duwen (displacement) en een SSW veroorzaken. Een verhoogde wave-2 activiteit kan er uiteindeliijk voor zorgen dat het tot een PV split komt. Anders gezegd: in plaats van een toename van de sterkte van de PV zwakt deze af. Dit zal vervolgens onherroepelijk resulteren in een neg. fase AO-NAO)



Vanaf 500 hPa tot op het niveau van 30 a 50 hPA zien we de komende periode (10 dagen) dus markante veranderingen plaatsvinden (split) die erop zouden kunnen wijzen dat het alom vertrouwden stromingspatroon op de schop gaat en we met belangrijk kouder weer (winter) te maken zullen gaan krijgen.


_{Anomalie 500hPa drukvlak}

Het is overigens alweer lang geleden dat we zo vroeg in het jaar een markante opwarming mochten mee maken (heb nu even de jaartallen niet paraat). Mocht het de komende tijd inderdaad zo gaan komen dan biedt dit sinds langere tijd eindelijk weer eens wat perspectief voor de winter omdat de opwarming zich over de gehele linie van de komende winter zou kunnen "vastzetten"! Wordt vervolgd zullen we maar zeggen:  Fijne avond.


_{Split 100hPA 17-11}

©Meteo-Service

Het is niet toegestaan om dit bericht elders te publiceren zonder toestemming

[Weerfreak 1337]

Prachtige update Jan! 
Nu de boel maar eens gaan volgen en kijken of ook voor ons landje alles op de juiste plek valt.

[Jan van Ooijen]

Prachtige update Jan! 
Nu de boel maar eens gaan volgen en kijken of ook voor ons landje alles op de juiste plek valt.

Johann heeft het geschreven, maar omdat hij weinig tijd heeft heb ik het geplaatst

[Weerfreak 1337]

Johann heeft het geschreven, maar omdat hij weinig tijd heeft heb ik het geplaatst

Prachtige update Johann!  

[Snowfreak]

inderdaad, echt een zeer mooie post johan/ jan !

bij deze ontwaak ik uit mijn zomer slaap 

het ziet er naar uit dat de puzzelstukjes zich aan het vormen zijn voor een mooie winter, alleen moeten ze wel goed vallen!

[Weerfreak 1337]

Het wordt serieus met de run interessanter! Het gaat er in ieder geval steeds meer op lijken, dat wij op de (extreem) lange termijn te maken gaan krijgen met in ieder geval frisser weer.

Zie bijvoorbeeld onderstaande antimaties van de volledige recente 12z run van ECWMF. 

Europa - 500hPa



Noordelijk halfrond - 500hPa

[lander20]

prachtige update! en die run van ecmwf!!! op het einde van de periode perfecte luchtdrukverdeling en koude die flink begint te zakken richting europa! ben is benieuwd

laatste gfs run is warm.. uitbijter?

[Weerfreak 1337]

prachtige update! en die run van ecmwf!!! op het einde van de periode perfecte luchtdrukverdeling en koude die flink begint te zakken richting europa! ben is benieuwd

laatste gfs run is warm.. uitbijter?

Inderdaad, je ziet de koude poollucht samen met het "poollaag" richting het zuiden zakken. 

[winter]

Het wordt serieus met de run interessanter! Het gaat er in ieder geval steeds meer op lijken, dat wij op de (extreem) lange termijn te maken gaan krijgen met in ieder geval frisser weer.

Zie bijvoorbeeld onderstaande antimaties van de volledige recente 12z run van ECWMF. 

Hoi zou je misschien hier een beetje uitleg bij kunnen geven wat er te zien is voor de leken onder ons

[winter]

Inderdaad, je ziet de koude poollucht samen met het "poollaag" richting het zuiden zakken. 

Prachtig dit begrijp ik helemaal. Zie de temperaturen of GB is kelderen. Als de temp op GB zo hard naar beneden gaat dan moet er toch wel sprake zijn van een noordstroming --> wind over de Noordzee en relatief grote kans op sneeuwbuien als de temperatuur op 1500 onder de -5 zit toch? Daarnaast positief dat de kou niet opschuift maar rond 17/18 november de daling blijft komen.

[ron12]

Is dit geen voor teken voor een koude winter in ons, depressie geweld in het Middellandse zee gebied, daar woedde een heuse orkaan  Zeer mooi foto van die orkaan 

[Weerfreak 1337]

Prachtig dit begrijp ik helemaal. Zie de temperaturen of GB is kelderen. Als de temp op GB zo hard naar beneden gaat dan moet er toch wel sprake zijn van een noordstroming --> wind over de Noordzee en relatief grote kans op sneeuwbuien als de temperatuur op 1500 onder de -5 zit toch? Daarnaast positief dat de kou niet opschuift maar rond 17/18 november de daling blijft komen.

Het probleem in deze tijd van het jaar is dat het water nog vrij warm is. Hierdoor zal de lucht teveel opwarmen om voor echt winterweer te zorgen bij ons bij een dergelijke noord of noordweststroming. Vooral dit jaar is het water overal nog vrij warm.
Dit zou dus, mocht het doorzetten, zeker een kouder weertype geven, maar niet "echt" winters. 's nachts zou het dan een graadje gaan vriezen onder de opklaringen. Langs de kust vallen dan buien met regen, hagel of zelfs natte sneeuw met kans op onweer. Eigenlijk krijg je dan zo'n typische "novemberbuiendag". Op hoogte koelt het dan namelijk minder af, en de ijskoude bovenluchten bij dit soort situaties zijn dan een belangrijke trigger voor de buien. Bij arctische lucht kan de bovenluchttemperatuur zelfs dalen tot -35 a -40 op 5 kilometer.
Bovendien hebben we nog de laatste stuiptrekkingen van zoninstraling. Hierdoor is het overdag een stuk warmer, dan dat we dat in december zouden hebben bij dit soort stromingen.

[Johann]

Ook de avond modellen komen op termijn weer met interessante oplossingen. Natuurlijk zijn we er voor de LL nog lang niet maar het biedt iig perspectief op "meer". Opvallend is de jet die de laatste dagen een steeds zuidelijkere koers gaat volgen. Hierdoor wordt ook de "frontale" zone als het ware mee naar beneden getrokken. Daarnaast ook vanavond weer de splitsing van de "koude Pool" met blocking.
Pakken we ook nog eens het nu al enorme sneeuwdek in Siberië erbij (SCast Cohen) dan vraag ik met af warme de vele langetermijn prognoses zo "pessimistisch" en met die warme anomalieën voor W-Europa op de proppen komen.
Ik begin er weer in te geloven !   

[winter]

Ook de avond modellen komen op termijn weer met interessante oplossingen. Natuurlijk zijn we er voor de LL nog lang niet maar het biedt iig perspectief op "meer". Opvallend is de jet die de laatste dagen een steeds zuidelijkere koers gaat volgen. Hierdoor wordt ook de "frontale" zone als het ware mee naar beneden getrokken. Daarnaast ook vanavond weer de splitsing van de "koude Pool" met blocking.
Pakken we ook nog eens het nu al enorme sneeuwdek in Siberië erbij (SCast Cohen) dan vraag ik met af warme de vele langetermijn prognoses zo "pessimistisch" en met die warme anomalieën voor W-Europa op de proppen komen.
Ik begin er weer in te geloven !   

Ik heb wel gelezen op meerdere forums/winterverwachtingen. Dat als de polar votex werkelijk split er een HELE lange winterperiode aan kan komen. Die echt weken of maanden aan kan houden.
En het duurt natuurlijk nog bijna 2 weken dan weten we wat we kunnen verwachten. Of dat we met een dooie mus zijn blij gemaakt.

--------------------*** MOD: Bericht samengevoegd *** Geen dubbelposts a.u.b. --------------------------------------

Foutje kan gebeuren, is verder geen probleem!

Johann als ik het dus goed begrijp. Zou het dus nog een stuk kouder kunnen worden dan de weermodelen op dit moment verwachten. Door het grote sneeuw opp. en ijsveld op de noordpool?
Nice NS komt in november al met een dienstregeling aan.

[Weerfreak 1337]

Ook de avond modellen komen op termijn weer met interessante oplossingen. Natuurlijk zijn we er voor de LL nog lang niet maar het biedt iig perspectief op "meer". Opvallend is de jet die de laatste dagen een steeds zuidelijkere koers gaat volgen. Hierdoor wordt ook de "frontale" zone als het ware mee naar beneden getrokken. Daarnaast ook vanavond weer de splitsing van de "koude Pool" met blocking.
Pakken we ook nog eens het nu al enorme sneeuwdek in Siberië erbij (SCast Cohen) dan vraag ik met af warme de vele langetermijn prognoses zo "pessimistisch" en met die warme anomalieën voor W-Europa op de proppen komen.
Ik begin er weer in te geloven !   

Ik kan alleen maar melden dat ik dat volledig met je eens ben.

Zoals je zegt: dit soort omstandigheden kunnen nog wel eens positief gaan uitpakken voor de komende winter.

[Johann]

Ik heb wel gelezen op meerdere forums/winterverwachtingen. Dat als de polar votex werkelijk split er een HELE lange winterperiode aan kan komen. Die echt weken of maanden aan kan houden.
En het duurt natuurlijk nog bijna 2 weken dan weten we wat we kunnen verwachten. Of dat we met een dooie mus zijn blij gemaakt.

--------------------*** MOD: Bericht samengevoegd *** Geen dubbelposts a.u.b. --------------------------------------

Foutje kan gebeuren, is verder geen probleem!

Johann als ik het dus goed begrijp. Zou het dus nog een stuk kouder kunnen worden dan de weermodelen op dit moment verwachten. Door het grote sneeuw opp. en ijsveld op de noordpool?
Nice NS komt in november al met een dienstregeling aan.

Dat heb ik niet geschreven, we gaan uit van hetgeen ons de diverse weer en klimaat modellen voorschotelen. Dat de laatste tijd de zachte oplossingen vooral in de voorgrond staan is toch wel opvallend. Ik ben dan ook benieuwd naar de nieuwe lange termijn verwachtingen. Zou me niets verbazen wanneer die toch een heel andere scenario laten zien voor W-Europa en ook delen van de VS en Canada. Ik doelde met SCast op het model (en studie) van de Amerikaanse meteoroloog Judah Cohen. Heb daar ooit in mijn blog al eens over geschreven

[winter]

Haha nou begrijp je stukje tekst Johann. Je bedoelt de écht lange wintervoorspelling van per maand. Ik dacht dat je het gewoon over de 14-daagse had daarom
Nee klopt die waren behoorlijk tegenvallend de meeste met een paar graden boven normaal en vooral nat.

[Ijsbloem]

Johann, ik denk dat al die weerbureaus wel weten wie Cohen is maar wie
zijn zij om hun kennis en van daaruit hun conclusies vwb seizoensvooruitzichten
te weerleggen vanwege andere kijk op een winterverwachting n.a. v. sneeuwbedekking in Azie door hem.
Juist Accuweather komt met een mooi voorbeeld dat een geblokkeerd patroon niet betekent dat het
hier ook winter is.
Voor wat betreft de hype 'Cohen' Lees het laatste bericht op VWK waarin hij enigszins begint terug te
krabbelen op zijn vizie op dat sneeuwdek en de conclusies die daaruit voortvloeien of de waarde daarvan.
En vroeg wintertje in november is dikwijls de doodsteek voor de winter dus laat het a u b nog maar even
herfst blijven bij een graad of tien.